________________
= ૨૮૪
સમ્યગદર્શન
મહાકવિ રવીન્દ્રનાથ ટાગેરે એક સુંદર ને. મધુર . કલ્પના મૃત્યુ માટે આપી છે. કેવી રૂડી આ વિચારધારા - છે ? કેવી સુંદર કલ્પના છે –
“એક માતા પિતાના બાળકને ધવરાવતી હોય અને જમણું થાન (સ્તન)માં દુધ ઓછું થતાં એ બાળકને
ત્યાંથી ઉપાડી લે છે કે તરત જ બાળક રડવા માંડે છે, - હાથ-પગ પછાડે છે, ત્યાં તે માતા બાળકને પિતાના ડાબા થાને વળગાડી દે છે કે તરત જ બાળકના ધમપછાડા રુદન વિ. બધું બંધ થઈ જાય છે ને રાજી રાજી થઈને ચસ ચસ દુધ ધાવવા લાગે છે. તેવી જ રીતે માનવી પણ બાળક જેવો અજ્ઞાન છે. તેથી મૃત્યુ વખતે રડવા લાગે છે, - હૈયાપીટ કરે છે, પણ જે એની પાસે સુકૃતને જથ્થ (પુણ્ય) હશે તે એ જે સ્થાને છે તેનાથી ઉચ્ચ સ્થાને જ જવાને છે, કાળ (મૃત્યુ-યમરાજા) કહે છે “અલ્યા ! તું
ક્યાં મરી જાય છે ? નકામી હૈયાપી શા માટે કરે છે? - તારૂં શરીર હવે જીર્ણશીર્ણ થઈ ગયું છે તેથી તેને
બદલવાની જરૂર છે, તારા કાન સાંભળતા નથી એટલે તારે સાંભળવા માટે મશીનની મદદ લેવી પડે છે, તારી - આંખે ઝાંખ આવી ગઈ છે, જોવામાં મુશ્કેલી પડે છે, માટે તારે ચમા પહેરવા પડે છે, કેઈને હાથ ઝાલી પડે છે, દાંત પડી ગયા છે એટલે તારે એકઠા ચડાવવા પડે છે, ટુંકમાં તારું આખું શરીર જીર્ણશીર્ણ થઈ ગયું છે, માટે -એને બદલી નાખીએ કાળની આ વાત અજ્ઞાની માણસ સમજતું નથી. અને થાન છોડાવેલા બાળકની જેમ રડવા
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
