________________
સ્થાનાંગ સૂત્ર
૪૪૫
७४५ क- दसविहे दाणे पण्णत्ते. तं जहा
જોહા-કુપ સંઘ જેવ, મથે વા- fig ડુ लज्जाए गारवेणं च, अहम्मे पुण સત્તને શા धम्मे य अट्ठमे वुत्ते, काहीइ य कतंति य ।
૧ – ભિન્નાનુયોગ- સામાન્ય વાત કહેવાની પછી
કમ અને કાલની અપેક્ષાથી તેના ભેદ
કરવાના સંબંધમાં વિચાર કર. કે- દાન દશ પ્રકારનું છે. જેમકે૧ અનુક પાદાન– દીન, અનાથ પ્રત્યે કૃપા
કરીને આપવું તે. ૨ સંગ્રદાન– આપત્તિમાં સહાયતા પ્રાપ્ત
કરવા માટે કોઈને કંઈક આપવું. ૩ ભયદાન- ભયથી રાજપુરુષે આદિને કંઈક
આપવું. ૪ કારુણ્યદાન–શોક અર્થાત પુત્રાદિ વિગના
નિમિત્તે કંઇક આપવું. ૫ લજાદાન-ઇચ્છા ન હોવા છતાં પણ
પંચ આદિ વ્યકિતઓના કહેવાથી દેવું. ૬ ગૌરવદાન– પિતાના યશને માટે ગર્વપૂર્વક
આપવું. ૭ અધર્મદાન- અધમી પુરુષને દેવું. ૮ ધર્મદાન- ધર્મકાર્યમાં આપવું અથવા
સુપાત્રને આપવું. ૯ કરિષ્યતિ– ભવિષ્યમાં પ્રત્યુપકારની આશાથી
ख- दसविहा गइ पण्णत्ता. तं जहानिरयगइ, निरयविग्गहगइ, તિરાડુ, તિરિવાજ, मणुयगइ, मणुयविग्गहगइ, देवगइ, देवविग्गहगइ,
सिद्धविग्गहगइ,
૧૦ કૃતદાન– કોઈના પૂર્વકૃત ઉપકારના બદલે
કંઈક આપવું. ગતિ દશ પ્રકારની છે. જેમકે – ૧ નરકગતિ, ૨ નરકની વિગ્રહગતિ (નરકમાં ઉત્પન્ન થવા જનાર છની ગતિ), ૩ તિર્યંચગતિ, ૪ તિર્ય ચની વિગ્રહગતિ, ૫ મનુષ્યગતિ, ૬ મનુષ્યવિગ્રહગતિ, ૭ દેવગતિ, ૮ દેવવિગ્રહગતિ, ૯ સિદ્ધગતિ, ૧૦ સિદ્ધ વિગ્રહગતિ. મુંડ દશ પ્રકારના છે. જેમકે૧-૫ શ્રેગેન્દ્રિયમુંડ યાવત્ સ્પર્શેન્દ્રિયમુંડ, ૬-૯ કે ધમ્ડ યાવત મુંડ, ૧૦ સિરમુંડ.
તિરફ,
७४६ दस मुंडा पण्णत्ता. तं जहा
सोइंदियमंडे-जाद फासिदियमंडे, कोहमुंडे-जाव-लोभमुंडे, दसमे सिर
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org