Page Text
________________
અર્થ એવો આત્મા શ્રી અને એથી જ તરીકે વર્ણવ્યા પાયા
-૩૯૮].
સમ્યગુદશન-૧ અર્થ અને કામ. એ ત્રણેય એકબીજાને બાધા ન પહોંચે તેમ સેવવા. જોઈએ. ધર્મમાં એ આત્માની ઉપાદેયબુદ્ધિ તે ખરી પરંતુ અર્થ–કામ હેય જ છે એ દશા ન હોય. આ પણ આત્મા, અર્થ અને કામમાંથી જેની ઉપાદેયબુદ્ધિ સર્વથા ગઈ નથી અને અર્થકામ હેય છે તથા ધર્મ જ ઉપાદેય છે એમ જેને લાગ્યું નથી, એ પણ અવસરે કેને માટે કેને છોડવાનું પસંદ કરે એ જાણે છે ? સામાન્યતઃ તે એ ધર્મ, અર્થ અને કામને પરસ્પર બાધા ન પહોંચે એ રીતે પ્રવતે, પરન્તુ અવસરે કામને માટે ધર્મ અને અર્થને તજે નહિ પણ કામના ભોગે ધર્મ અને અર્થનું જતન કરે : તેમજ અર્થ અને કામ માટે ધર્મને તજે નહિ, અર્થ અને કામ માટે ધર્મને તજવાની વૃત્તિવાળો હોય નહિ, પણ ધર્મ માટે જરૂર પડયે અર્થ અને કામને તજવાની વૃત્તિવાળ હોય. કામ કરતાં અર્થ અને ધર્મને પ્રધાન માને અને કામ તથા અર્થ કરતાં ધર્મને પ્રધાન માને. આ આત્મા શ્રી જિનેશ્વરદેએ ફરમાવેલા ધર્મને સાંભળવાની લાયકાતવાળો ગણાય ? અને એથી જ એને જ્ઞાની પુરુષએ ધર્મદેશના માટે યોગ્ય અથવા ગૃહિધર્મ માટે યેગ્ય તરીકે વર્ણવ્યા છે.
વિના ગુણ પામ્યું ગુણ પામ્યા છીએ એમ માનીએ તો ફાયદો
નહિ પણ ઊલટું નુકસાન : આ બંને વસ્તુઓને જાણ્યા બાદ, એ વિચાર કરે જોઈએ કે–આપણે ધર્મને પામેલા છીએ કે નહિ ? જો આપણે આત્મા કબૂલ કરે કે આપણે ધર્મને પામેલા છીએ, અર્થકામને ઉપાદેય માનતા નથી પણ હેય જ માનીએ છીએ. ધર્મ પ્રત્યે ઉપાદેયબુદ્ધિ જ આપણું છે અને સંસાર આદિનું સ્વરૂપ જે મુજબ જ્ઞાનિઓએ કહ્યું છે તે મુજબનું જ આપણને લાગે છે, તે એ ખૂશી થવા જેવું છે. અને હિયના ત્યાગમાં તથા ઉપાદેયને સ્વીકારમાં વીર્યને ગોપવ્યા વિના પ્રવૃત્તિ કરવા જેવું છે પણ જે આત્મા એમ કહે કે–ના, ના, હજુ અર્થ-કામમાંથી ઉપાદેયબુદ્ધિ ગઈ નથી, અર્થ-કામમાં હેયબુદ્ધિ આવી
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005297 |
| Book Title | Samyag Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri |
| Publisher | Jain Pravachan Pracharak Trust |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |