________________
સમ્યગ્દષ્ટિની અવસ્થા
[૨૯૧ આ અને પછી એ, એ ફુરસદે કરાય પણ આના વિના તે ચાલે જ નહિ –તે એ રોગ કેના ઘરને છે, એ વિચારો! જ્ઞાનીએ કહેલું ન બની શકે એમ બને, આત્મા પરના સહવાસમાં રહે એ બને, પરમાં એની અમુક પ્રકારની ભેગવવા–મેળવવાની સ્થિતિ હોય, એ, બને, પણ એ માને શું? આ માન્યતાને સવાલ છે. શ્રી જિનેશ્વરદેએ. કહ્યું તે જ સાચું અને નિઃશંક છે. એમ માને, તે કરવું પેલું પડે છતાં પણ એ કરવા જેવું નથી અને આ ન થાય તે પણ કરવા જેવું તે આ જ છે, એમ એ આત્માને લાગ્યા વિના રહે નહિ.
સંસારથી છૂટવાના ઉપાય આચરી
શકાતા નથી. એ કમનસીબી લાગી ? ખૂબ મનનપૂર્વક વિચારે કે–આ સંસાર કદી પણ અનંતજ્ઞાની શ્રી જિનેશ્વરદેએ કહ્યો છે તેવો લાગે છે? આ સંસાર દુઃખમય, દુઃખફલક અને દુખપરંપરક છે માટે એને શ્રી જિનેશ્વરદેએ હેય કહ્યો છે, એમ કદી હૃદયમાં થયું છે? આવી ઉત્તમ કોટિની સામગ્રીવાળા મનુષ્યભવને પામીને પણ, આ સંસારથી છૂટવાના શ્રી જિનેશ્વરદેએ દર્શાવેલા ઉપાય હું આચરી શકતું નથી એ મારી કમનસીબી છે, એમ ક્યારેય પણ થાય છે? પગલિક પદાર્થોને મેળવવાભેગવવા–સાચવવા-વધારવા–એમાં આસક્ત બની રહેવું એ બધું ભવપરંપરાને વધારનારું છે, એમ કદી વિચાર્યું છે ખરું? આ બધું. ક્યારે છૂટે અને ક્યારે મેક્ષસુખની પ્રાપ્તિ થાય એવી વિચારણા કદી પણ આવી છે ખરી?
મોક્ષસુખ માગીએ ખરા પણ હયામાંથી
સંસાર નીકળે નહિ તે શું થાય ? સભા, સ્તવન બોલતાં ભગવાન પાસે મોક્ષ તે મંગાય છે ને?
એ માગણી પણ આજે મેટા ભાગે કેવા પ્રકારની બની ગઈ છે! “આપે, આપ ને મહારાજ ! અમને મોક્ષસુખ આપે.”—એમ ઉથલાવી ઉથલાવીને ગાતાં પણ ખરે જ સંસાર ભૂંડે છે એમ લાગ્યું
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org