Page Text
________________
૧૦ ]
સદર્શન-૧.
6.
અને પાછે ડહાપણે ડાળે, તા એ તરે શી રીતિએ ? મહાપુરુષા ફરમાવે છે કે આજ્ઞાનમેષ મહાપ્તમ્' અજ્ઞાન એ જ મહાકષ્ટ છે. અજ્ઞાનના જેવુ ખીજું કષ્ટ પણ કયું છે ? સમ્યગ્દષ્ટિને અજ્ઞાન એટલે અજાણપણુ હાય, પણ એનું એના અજ્ઞાન વિષેનું જ્ઞાન, દુઃખ ઉપજાવતુ હેાય. અજ્ઞાન રહેવુ અને ગમે નહિ અને જ્ઞાનીની નિશ્રા વિના એ ચાલે નહિ.
તમને વ્યવહારમાં અજ્ઞાન કેટલુ'ડ'ખે છે ? તાર આવે અને વાંચતાં આવડે નહિ, તે દુઃખ થાય ને ? એમ થાય ને કે—ભણ્યા હાત તા સારું થાત! વ્યવહારમાં તમે જરૂરી એવા જ્ઞાનીની કદમખેાસી પણ કરે ને ? ધર્મની વાતમાં એવી સ્થિતિ ખરી ?
સામાન્ય રીતિએ કહેવાય કે દેવમાં દેવબુદ્ધિ અને અદેવમાં અદેવબુદ્ધિ, ગુરુમાં ગુરુબુદ્ધિ અને અગુરુમાં અગુરુબુદ્ધિ તેમ જ ધર્મીમાં ધબુદ્ધિ અને અધર્મીમાં અધર્મબુદ્ધિ—એ સમ્યક્ત્વ છે અને એથી ઊલટું તે મિથ્યાત્વ છે; પણ તમે સમજો તે! એટલામાં સઘળ!ચ તત્ત્વનિ સમાવેશ થઈ જાય છે. દેવ કાણુ ને અદેવ કાણુ, ગુરુ કાણુ ને અણુરુ કાણુ તથા ધર્મ કયા અને અધમ કયા–એને નિય થયા પછી, કચે! નિર્ણય બાકી રહી જાય છે ? અજ્ઞાનને પણ એ વાત નિશ્રાએ જ સ્વીકારવી પડે છે. દેવમાં દેવબુદ્ધિ અને અદેવમાં દેવબુદ્ધિ—એ વગેરે જેમ મિથ્યાત્વ છે, તેમ અજ્ઞાન રહેવું ગમે—એય મિથ્યાત્વ છે. તત્ત્વના વિષયે નુ' અજ્ઞાન તમને ખટકે છે ? એ અજ્ઞાનને ટાળવાના તમારા પ્રયત્ન ચાલુ છે ? આપણે અજ્ઞાન છીએ માટે આપણે તા સુગુરુની નિશ્રાએ જવવું, એવા તમારા નિણ ય ખરા ? જ્ઞાની સુગુરુ કહે કે આ આમ છે, એટલે એ માની લેવાની. તૈયારી ખરી ?
છેકરા તત્ત્વજ્ઞાન ન પામે તા કાળજી કલ્પે ?
આજના મોટા ભાગને ધર્મની બાબતનું અજ્ઞાન ખટકતુ. જ નથી. વ્યાવહારિક જ્ઞાનનું જેવુ અર્થીપણુ છે, તેવું ધાર્મિક જ્ઞાનનું— તત્ત્વાના જ્ઞાનનું અર્થીપણું લગભગ નથી, એમ કહીએ તે ચાલે. વ્યાવહારિક બાબતમાં, પાતાનું અજ્ઞાન એટલું. મધું ખટકે છે કે—
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005297 |
| Book Title | Samyag Darshan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ramchandrasuri |
| Publisher | Jain Pravachan Pracharak Trust |
| Publication Year | 1980 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |