________________
૧૬૦ ].
સમ્યગદશન-૧ સંસારમાં પુણ્યથી મળતાં સુખ એ એવી ચીજ છે કે–જીવ જ્યાં સુધી સાચી દિશામાં વિચારશીલ બને નહિ, ત્યાં સુધી એ સુખે ઉપરના રાગનું જેર; એ સુખે ઉપરથી જીવની આંખને ઊઠવા દે નહિ અને જ્યાં સુધી એ સુખે ઉપર જ જીવની આંખ એંટી ને , ચાટી રહે, ત્યાં સુધી જીવને સાચી દિશા તરફ નજર કરવાનું મન પણ થાય નહિ. - અચરમાવર્તકાળમાં જીવ માત્રની દશા એવી જ હોય છે. અચરમાવર્તકાળમાં જીવની આંખ સંસારના સુખે ઉપરથી ઊઠે એવું બનતું જ નથી. જીવ જ્યારે ચરમાવર્તામાં આવે, ચરમાવર્તામાં આવેલા જીવને પણ જ્યારે સમ્યગ્દર્શન ગુણને વિચાર પેદા થઈ શકે એ માટે જરૂરી સામગ્રી મળે; અને એ સામગ્રી મળ્યા પછી પણ જીવ જ્યારે સ્વયં-ફુરણાદિથી અગર તે સદ્દગુરુના ઉપદેશાદિથી વિચાર કરે ત્યારે એને સયગ્દર્શન ગુણનો ખ્યાલ આવ એ સંભવિત છે. સદગુરુને
ગ જેટલા જીને થાય અને જેટલા જીવોને સદ્દગુરુને ઉપદેશ સાંભળવાને મળે, એ બધાય જવાનું વલણ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ તરફ થાય એવું પણ બનતું નથી. અભવી અને દુર્ભવી જીવેને પણ સદગુરનો યોગ અનેક વાર મળે છે; પરન્તુ, તેઓને એ વેગ જે ફળ જોઈએ તે ફળ નથી. ભવ્ય જેમાં પણ બધાને જ્યારે જ્યારે એ વેગ મળે ત્યારે ત્યારે એ વેગ ફળે જ એવું બનતું નથી.
ભવ્ય જીવોને સ્વયં વિચાર કરતે કરતે અગર તે સદગુરુના શ્રવણુ કરતે કરતે મનમાં જે એમ થઈ જાય કે-“આ સંસાર ગમે તેટલે સુખમય પણ મળે તે પણ તે મારે માટે સારે નથી, શરણ રૂપ નથી.” તે એવા જીની આંખ સંસાર ઉપરથી ઊઠે અને એમની
નજર ધર્મ તરફ વળે. I
સંસાર કેવો લાગે? આ સંસાર કેવો છે? દુખી કરે કે સુખી કરે ? સંસારમાં દુખ ઘણું અને સુખ અલ્પ, નામ માત્રનું! પણ, એ.
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org