________________
પત્રો દ્વારા જૈનતત્ત્વ પરિચય
તે જુદા ગુણધર્મોનો છે અને તેને છૂટો પાડી શકાય છે તેની પૂરી શ્રદ્ધા હોવી જોઈએ. કેમિસ્ટ્રીનાં શિક્ષક પાસેથી તે શીખી, શુદ્ધ ઓક્સિજન મેળવવા માટે કઈ પ્રક્રિયા કરવી જોઇએ તેનો અભ્યાસ કરી તેમના માર્ગદર્શન હેઠળ તે મુજબ પ્રાત્યક્ષિક (Practical) કરીએ તો શુદ્ધ ઓક્સિજન મેળવવો સહજ સાધ્ય છે.
તે પ્રમાણે જ જીવ + શરીરના સંયોગમાં શુદ્ધ જીવ દ્રવ્યના ગુણધર્મો તે સંયોગના ગુણધર્મોથી જુદા છે. તે સંયોગમાંથી શુદ્ધ જીવ જુદો કરાય છે. જેઓ પૂર્ણ શુદ્ધ બન્યા છે તેઓના માર્ગદર્શન વડે પ્રથમ શુદ્ધ જીવ દ્રવ્યના ગુણધર્મોનો – સ્વભાવનો અભ્યાસ કરવો, જ્ઞાન કરવું, તેને ભિન્ન કરી શકાય છે એવી શ્રદ્ધા કરવી અને તદનુસાર પ્રાત્યક્ષિક કરી ભિન્ન અનુભવ મેળવવો, તેને જ સમ્યક્દર્શન (યથાર્થ શ્રદ્ધા), સમ્યજ્ઞાન (યથાર્થ જ્ઞાન) અને સમ્યચારિત્ર (યથાર્થ આચરણ-લીનતા) એમ કહેવાય છે. જ્યારે આવો અનુભવ-પ્રતીતિ થાય ત્યારે સમ્યક્ત્વ મળ્યું એમ કહેવાય. તે વ્યક્તિને સમ્યક્દષ્ટિ કહે છે. એવો જીવ પોતાને પોતાના શરીરથી સદૈવ ભિન્ન જાણે છે, અનુભવે છે અને આત્મામાં જ વધુને વધુ સ્થિર થવાનો વારંવાર પ્રયત્ન કરે છે. વધતી આત્મસ્થિરતાને કારણે વ્રતીશ્રાવક અને મુનિ અવસ્થાએ પ્રાપ્ત થાય છે.
૪
આપણે ઉપર જોઇ ગયા તે શુદ્ધ + અશુદ્ધ અવસ્થા છે, એટલે કે શુદ્ધ જીવની (સ્વ-ની) પૂર્ણ શ્રદ્ધા અને પ્રીતિ તો તે જીવને થઈ છે પણ હજુ તે સંયોગ અવસ્થામાં છે. સગપણ બાદ પીયરમાં રહેતી હોવા છતાં ત્યાં આ ઘર મારૂં, એવી ભાવના પહેલાની જેમ રહેતી નથી. તેમ જ મોટા સંયુકત કુટુંબમાં રહેતા જુદા થવાનું નકકી થયા પછી અને પોતાનું ઘર લીધા પછી ત્યાં જવામાં હજુ સમય હોય ત્યારે પોતાપણાની ભાવના પહેલાના ઘરમાં રહેતી નથી. તેવી રીતે આવા જીવને શરીરમાં હવે પોતાપણું એટલે એકત્વબુદ્ધિ રહેતી નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
