Jain Tattvasara

SR No.: 005285
Original Sutra Author: N/A
Author: Niranjanmuni, Chetanmuni
Publisher: Niranjanmuni
Publication Year: 2000
Total Pages: 474
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 75

ઉત્કૃષ્ટ ૧ પલ્યનું તથા દેવીનું જઘન્ય પી પલ્યોપમનું ઉત્કૃષ્ટ અર્ધા પલ્યોપમનું છે. ગ્રહનાં વિમાનને ૮000 દેવો ઉપાડે છે. "
ગ્રહમાળથી ૪ યોજન ઊંચે લીલા રત્નમય “બુધ'નો તારો છે. ત્યાંથી ૩ યોજન સ્ફટિક રત્નમય “શુક્ર'નો તારો છે. ત્યાંથી ૩ યોજન ઊંચે પીળા રત્નનો “બૃહસ્પતિ’ નામ તાર છે. ત્યાંથી ૩ યોજન ઊંચે રક્ત રત્નમય મંગળનો તારો છે. ત્યાંથી ૩ યોજન ઊંચે જાંબૂનદ રત્નમય “શનિ' નામે તારો છે. આ ચારેનાં આયુષ્ય તથા વિમાન વાહક દેવો ગ્રહમાળમાં કહ્યા મુજબ જાણવા ઉપર પ્રમાણે સર્વ જ્યોતિષ ચક્ર સમભૂમિથી ૯૦૦ યોજનની ઊંચાઈ સુધીમાં તિસ્કૃલોકમાં છે. જંબૂદ્વીપના મેરુ પર્વતથી ૧૧૨૧ યોજન ચોતરફ દૂર રહી જ્યોતિષ્ક વિમાનો ફરતાં રહે છે.
જંબુદ્વીપમાં ૨ ચંદ્ર અને ૨ સૂર્ય, લવણ સમુદ્રમાં ૪ ચંદ્ર અને ૪ સૂર્ય, ધાતકીખંડમાં ૧૨ ચંદ્ર અને ૧૨ સૂર્ય, કાલોદધિ સમુદ્રમાં ૪૨ ચંદ્ર અને ૪૨ સૂર્ય, પુષ્કરાઈ દ્વીપમાં ૭ર ચંદ્ર અને ૭૨ સૂર્ય એમ અઢીદ્વીપની અંદર બધા મળી ૧૩ર ચંદ્ર અને ૧૩૨ સૂર્ય પાંચે મેરુ પર્વતની ચારે તરફ સદૈવ ફરતા રહે છે. અઢીદ્વીપની બહાર અસંખ્યાત ચંદ્ર, અસંખ્યાત સૂર્ય સદા સ્થિર રહે છે. અઢીદ્વીપની બહાર ચંદ્રસૂર્યાદિ જ્યોતિષીનાં વિમાન લંબાઈ, પહોળાઈ અને ઊંચાઈમાં અંદરના કરતાં અર્ધા જાણવાં અઢીદ્વીપની અંદરના જ્યોતિષીનાં વિમાનો અર્ધા કવિઠ (કોઠું) ફળના આકાર નીચેથી ગોળ અને ઉપર સમતલ છે. અને અઢીદ્વીપની બહારના જ્યોતિષીનાં વિમાન ઇંટના આકારે (લંબાઈ વધારે અને પહોળાઈ ઓછી) છે.
બહારના વિમાનોનો પ્રકાશ પણ મંદ હોય છે. એટલે ઉદય થતાં સૂર્યચંદ્રના જેવું તેઓનું તેજ હોય છે. અઢીદ્વીપની અંદરના જ્યોતિષી ફરતાં રહેવાથી રાત્રિદિવસ આદિ સમય પલટો થયા કરે છે. અને તેનાથી આવલિકા, મુહૂર્ત આદિ કાળનું પ્રમાણ થઈ શકે છે. અને બહારના જ્યોતિષી સ્થિર રહેવાથી જ્યાં રાત્રિ ત્યાં રાત્રિ અને દિવસ ત્યાં દિવસ કાયમ રહે છે.
સર્વ જ્યોતિષીના ઇન્દ્ર, ચંદ્રમા અને સૂર્ય છે. પ્રત્યેક ચંદ્રસૂર્યની સાથે ૮૮ ગ્રહ ૨૮ નક્ષત્ર અને છાસઠ હજાર નવસો પંચતર ક્રોડાક્રોડ તારા છે. પ્રત્યેક જ્યોતિષીના માલિકને ૪ અગ્રમહિષી (ઇન્દ્રાણી) છે.
શ્રી જૈન તત્ત્વ સાર
પિપ |