Jain Tattvasara

SR No.: 005285
Original Sutra Author: N/A
Author: Niranjanmuni, Chetanmuni
Publisher: Niranjanmuni
Publication Year: 2000
Total Pages: 474
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 121

(૩) “શીતોષ્ણીય અધ્યયન' તેના ૪ ઉદ્દે શા છે. જેમાં ક્રમશઃ સુપ્ત તથા જાગૃતનું, તત્ત્વજ્ઞ-અતત્ત્વજ્ઞનું, પ્રમાદ ત્યાગનું અને “જે એક જાણે તે સર્વ જાણે’નું કથન છે.
(૪) “સમ્યકત્વ અધ્યયન' તેના ૪ ઉદ્દેશા છે. જેમાં અનુક્રમે ધર્મનું મૂળ દયા, સજ્ઞાન, અજ્ઞાન, સુખ પ્રાપ્તિનો ઉપાય અને સુસાધુનાં લક્ષણનું કથન છે.
(૫) “આવતી કેયાવંતી' (બીજુંનામ “લોકસાર”) અધ્યયન તેના છ ઉદ્દેશા છે, જેમાં ક્રમશઃ વિષયાસક્ત સાધુ નહિ, સાવઘાનુષ્ઠાનના ત્યાગી તે સાધુ, અપરિપક્વ સાધુ એકલા ન વિચરે, જ્ઞાની અજ્ઞાનીમાં શું તફાવત અને પ્રમાદી અપ્રમાદીમાં શો તફાવત તેનું વર્ણન છે.
(૬) “ધૂતાખ્ય અધ્યયન' તેના પાંચ ઉદ્દેશા છે, જેમાં કામાસકતના દુઃખનું, રક્ત વિરક્તના દુઃખ સુખનું, જ્ઞાની સાધુની દશાનું, ગૌરવ (ત્રણ ગારવ) ત્યાગનું અને ઉત્તમ સાધુનાં લક્ષણનું કથન છે.
(૭) “મહા પરિજ્ઞા' (આ અધ્યયન વિચ્છેદ ગયું છે.) . (૮) વિમોક્ષ' તેના આઠ ઉદ્દેશા છે. તેમાં મતાન્તર અને સાધુ અકલ્પનિકનો પરિત્યાગ, શંકાનું નિવારણ, વસ્ત્ર ત્યાંગનું અને ભક્ત પ્રત્યાખ્યાન મરણ, ઇંગિત મરણ અને પાદપોગમન મરણ, આ ત્રણે પંડિત મરણની વિધિ છે.
(૯) “ઉપધાન શ્રુત’ તેના ચાર ઉદ્દેશા છે. જેમાં અનુક્રમે મહાવીર સ્વામી વસ્ત્ર સહિતનું, મહાવીર સ્વામીના સ્થાનનું, મહાવીર સ્વામીના પરિષહોનું, મહાવીર સ્વામીના આચાર અને તપનું વર્ણન છે.
બીજા ગ્રુત સ્કંધનાં ૧૬ અધ્યયનો છે. તેમાં અનુક્રમે (૧) પિંડેષણા' તેમાં આહાર લેવાની વિધિ (૨) “શય્યા” સ્થાનકની વિધિ (૩) “ઇર્યાખ્યા” ઈર્યા સમિતિ (૪) ભાષા સમિતિનું (૫) “વઐષણા' વસ્ત્ર લેવાની વિધિનું (૬) પારૈષણા' પાત્ર ગ્રહણ કરવાની વિધિ (૭) “અવગ્રહ-આજ્ઞા લેવાની વિધિ (૮) “ચેષ્ટિકા' ઊભા રહેવાની વિધિ (૯) “નિસહિયે બેસવાની વિધિ (૧૦) ‘ઉચ્ચાર પાસવણ' લઘુનીત વડીનીત પરઠવવાની વિધિ (૧૧) “શબ્દ-શબ્દ સાંભળવાની વિધિ (૧૨) “રૂપાખ્યા' રૂપ જોવાની વિધિ (૧૩) “પ્રક્રિયાગૃહસ્થ પાસે કામ કરાવવાનો વિધિ, (૧૪) “અન્યોન્યક્રિયાખ્યા' પરસ્પર ક્રિયા કરવાની વિધિ (૧૫) ભાવનાખ્યા' મહાવીર સ્વામીના ચારિત્રનું તથા પાંચ
શ્રી જૈન તત્ત્વ સાર
૧૦૧