Page Text
________________
टिप्पणानि ।
११७
पं०]
पृ०८~*
पर्याये गुणोपचारो यथा हि पूर्वप्रयोगजमन्यथा क्रियते । यतः शरीरे तदेह मतिज्ञानरूपो गुणोsस्ति । अत्र हि शरीररूपपुद्रलपर्यायविषये मतिज्ञानरूपाख्यस्य गुणस्योपचारः क्रियते"द्रव्यानुयोगतर्कणा - पृ० १००-१०५ : द्रव्यगुणपर्यायनो रास पृ० ६३-६५ । [ पृ० १५१ पं० ५. 'सव्वाओ' -
" सव्वाओ लद्धीओ जं सागरोवओगलाभाओ ।
सेणेह सिद्धलद्धी उप्पअह तदुवउत्तस्स ||” विशेषा० ३०८९ । [ ४०१५४ पं० २] 'अस्मिन्नेव वादे' - विशेषा० ३१०२,३१०३ । [४०१६४ पं० 3] 'शक्तिसमन्वयात्' - विशेषा • गा० ३१००,३१०१ । [पृ० १६९. पं० ७] 'परवत्तव्वय' - विशेषा० ३११३ । [४०१७०. पं० ४] 'परमावधिक' - विशेषा० ३११४-३११८ । [ ४०१७०. पं० ४] 'स्नातकादि' - विशेषा० ३११०-११ । [४०१७८: पं० ३] ' मतिज्ञानस्याष्टाविंशति' -
"सोदिया मेण छविहाऽवग्गहादओऽभिहिआ ।
ते होंति चउव्वीसं चउव्विहं वंजणोग्गहणं" ॥ ३०० ॥ विशेषा० । [४०१७ पं०. 'अनागतातीतविषयेषु' - "स्मृत्या लिङ्गदर्शनेन चाऽप्रत्यक्षोऽर्थोऽनुमीयते । पूर्ववदिति यत्र कारणेन कार्यमनुमीयते यथा मेघोन्नत्या भविष्यति वृष्टिरिति । शेषवत्तत्-यत्र कार्येण कारणमनुमीयते पूर्वोदकविपरीतमुदकं नद्याः पूर्णत्वं शीघ्रत्वच est स्त्रोतसोऽनुमीयते भूता वृष्टिरिति ” – न्यायभा० १.१.५ । माठर० पृ० १३ ॥
1
[ ४० १८३०९ ' प्रत्यक्षपदस्य ' - " तद् द्विप्रकारम्- सांव्यवहारिकं पारमार्थिकं
प्रमाणनय० २.४ ।
Jain Education International
10
For Private & Personal Use Only
16
[ ४०१८५ पं० १ 'अत्र यट्टीकाकृता' - "छद्मस्थावस्थायां तु प्रमाणप्रमेययोः सामान्य विशेषात्मकत्वेऽप्यनपगतावरणस्यात्मनो दर्शनोपयोगसमये ज्ञानोपयोगस्यासंभवाद् अप्राप्यकारिनयनमनःप्रभवार्थाषमहादिमतिज्ञानोपयोगप्राक्तनी अवस्था अस्पृष्टावभासिप्राह्मप्राहकत्वपरिणत्यवस्था व्यवस्थितात्मप्रबोधरूपा चक्षुरचक्षुर्दर्शन व्यपदेशमासादयति । द्रव्यभावेन्द्रियालोक मतिज्ञानावरणकर्मक्षयोपशमादिसामग्रीप्रभवरूपादिविषयग्रहणपरिणति - " वात्मनोऽवप्रहादिरूपा मतिज्ञानशब्दवाच्यतामक्षुते । श्रुतज्ञानावरणकर्मक्षयोपशमवाक्यश्रवणादिसामग्रीविशेषनिमित्तप्रादुर्भूतो वाक्यार्थग्रहणपरिणतिस्वभावो वाक्यश्रवणानिमित्तो या आत्मनः श्रुतज्ञानमिति शब्दाभिधेयतामाप्नोति । रूपिद्रव्यग्रहणपरिणतिविशेषस्तु जीवस्य भवगुणप्रत्ययावधिज्ञानावरणकर्मक्षयोपशमप्रादुर्भूतो लोचनादिबाह्य निमित्त निरपेक्षः अवधिज्ञानमिति व्यपदिश्यते तज्ज्ञैः अवधिदर्शनावरणकर्मक्षयोपशमप्रादुर्भूतस्तु स एव तद्द्रव्य- 10 सामान्यपर्यालोचनस्वभावोऽवधिदर्शनव्यपदेशभाक् भवति ” – सन्मविटी का ० पृ० ६२० ।
[०१७ पं० ४ 'अर्थेनैव' – 'स्यादेतत् - अनुभवसिद्धमेव प्राकट्यम् । तथा हि, ज्ञातोऽयमर्थ इति सामान्यतः, साक्षात्कृतोऽयमर्थं इति विशेषतो विषयविशेषणमेव किचित् परिस्फुरति इति चेत् । तदसत् । यथा हि -
अर्थेनैव विशेषो हि निराकारतया धियाम् ।" न्यायकुलु० ४.४ ।
20
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005269 |
| Book Title | Gyanbindu |
| Original Sutra Author | Yashovijay Upadhyay |
| Author | Bhuvanbhanusuri |
| Publisher | Andheri Jain Sangh |
| Publication Year | |
| Total Pages | 350 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 20 MB |