________________
૧૭૮
પ્રશ્ન ૯ મું–સૂત્રમાં કુલત્ય શબ્દ કહે છે તેનું શું સમજવું.
ઉત્તર–“ઉ ” શબ્દ માગધી છે, “ ઘ” (કલથી) અને “સુર” એ બે સંસ્કૃત શબ્દોનું “ઇથી એવું એકજ માગધીમાં રૂપ થાય છે
પ્રશ્ન ૧૦૦મુંસૂત્રમાં માસા શબ્દ કહ્યો છે તેનું કેમ?
ઉત્તર–માસ (મહિને) મા (અડદ) અને માસ (તેલવાનું એક કાટલું) એ ત્રણે શબ્દનું માગધીમાં “ના” એવું એકજ રૂપ થાય છે. (ઇતિ શ્રાદ્ધવિધિ)
આ ઉપરથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે જનનાં સૂત્ર પ્રાકૃત ભાષામાં નથી. જે કે છે, તે અદ્ધમાગધીજ ભાષામાં પણ માગધી ભાષાને ભાગ ઘણે હેવાથી મગધી ભાષાનું સ્વરૂપ વધારે આપે છે. અને તેમાં સંસ્કૃત પ્રાકૃત વગેરે ભાષા કિંચિત્ કિંચિત પણ જોવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન ૧૦૧ મું–સૂત્રમાં સંસ્કૃત શબ્દો છે ખરા?
ઉત્તર–સૂત્રોમાં વંકામિ, તિ, ઝામિ, સંતિ,મરાવી વગેરે શુદ્ધ સંસ્કૃત શબ્દો ઘણે ઠેકાણે જોવામાં આવે છે –
પ્રશ્ન ૧૦૨ મું–મુસલમાની શબ્દો સૂત્રમાં છે?
ઉત્તર–મુસલમાની શબ્દો પણ કઈ કઈ ઠેકાણે જોવામાં આવે છે. જેમકે શબ્દ મુસલમાની છે. જે શબ્દ સૂત્રને છે –
પ્રશ્ન ૧૦૩ મું—આપણું સુત્રમાં ઇંગ્લીશ ભાષાના શબ્દો હશે ખરા ?
ઉત્તર —ઇંગ્લીશ ભાષાના શબ્દો પણ કઈ કઈ ઠેકાણે હોય છે ખરા. જેમકે નકાર શબ્દ ને ઈગ્લીશમાને “No” બેલાય છે અને શત્રમાં નો શુ સમજે એ અર્થ સમર્થ નહિ. ને, ને નહિ શબ્દ સૂત્રમાં ઈગ્લીશ જેવો વપરાણે છે એ દેશ વિશેષ-પશાચી ભાષા જણાય છે.
પ્રશ્ન ૧૦૪ મું—એ કઈ બીજો શબ્દ સૂત્રમાથી ઈગ્લીશ નીકળે તેમ છે?
ઉત્તર–હા, જી, સાંભળે-ઉત્તરાધ્યયનના ૩૬ માં-અધ્યયનમાં- પદ મી ગાથામાં સિદ્ધના અધિકારે પદ ત્રીજે કહ્યું છે કે-દં વહિં જરૂત્તા, કહા શરીરને છાડ્યું ? અને ઈંગ્લીશમાં શરીરને “Body” બેદિ શબ્દ કહેલ છે. આ ઉપરથી ઈગ્લીશ ભાષાના પણ કોઈ કઈ શિખ્ય સૂત્રમાં હોય એમ જણાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org