________________
- ત્રણ પ્ર”ના ઘર મનમાળા- નાગ ૪ , રપ૭
અર્થ— વિદ્યમાન પદાર્થક પ્રતિષેધ કરના સે પ્રથમ અસત્ય હૈ. જેસે કર્મ ભૂમિકા મનુષ્ય કે અકાળ મૃબુકા નિષેધ કરના ઇત્યાદિક પ્રથમ અસત્ય હ.
ભાવાર્થ–દેવ નારકી તથા ભેગ ભૂમિકા મનુષ્ય તિર્યંચ ઈનિકેતે આયુકા બીચમે ભંગ નહી હોય હૈ. જિતની આયુકી સ્થિતિ બાંધિ કરિ ઉપજ્યાતિતની આયુ ભેગી ચુક્યા હી મરણ હોય હૈ અકર્મ ભૂમિકા મનુષ્ય તથા તિર્યચનિકી આયુ બાહ્યનિમિત્તકા વશ થકી છિદિ જાય છે. સહી ગોમટ્ટસાર ગ્રંથમેં કહ્યા હૈ ગાથા
विसवेयणरत्तष्खय, भयसत्यग्गणसंकिले सेहिं; उस्सा माहाराणं, गिरोहदो छिज्जेदज्जाक ।।१।।
અર્થ – વિષ ભક્ષણ કરિ ૧ તથા મારણ, તાડન. છેદન, બંધનરુપ વેદના કરિ તથા રોગ જનિત વેદના કરિ, ૨ તથા દેહથકી રૂધિરકા નાશ હતે કરિ, ક તથા મનુષ્ય તિર્યંચ દુષ્ટ દેવ વા અચેતન વજી પાતાદિકનિ તે ઉપજ્યા ભય કરિકે, ૪ તથા શસ્ત્ર કે ધાત કરિ પ તથા અગ્નિ, પવન જલ કલહ વિસંવાદ ઈત્યાદિ જનિત સંકલેશ કરિ, ૬ તથા વાસ સકા ફકને કરિ.૭ તથા આહાર પાનાદિકકા નિરોધ કરિ ૮ આયુકા છેદન હોય , નાશ હોય છે, આયુકી દીર્ધ સ્થિતિ ભી હોય તે ઇતને બાહ્ય નિમિત્ત નિ તેં છિદિ જાય છે. "
પ્રશ્ન પ૮–કિતનેક લેક અસૈ કરે હૈ—અયુકા સ્થિતિ બંધ કિયા, શો નહી છિદે જાય છે. (એમ ચાલતા અધિકારમાં કહ્યું છે.)
તિનકૂ ઉત્તર કહે હૈ—જે, આયુ નહીં હૈ છિદતા તે વિષ ભક્ષણ તે કોણ પરાડ મુખ હતા ? અરે ઉખાલ વિષ પરિ કિસ વાતે દેતે ? અર શસ્ત્રકાઘાત તેં ભય કૌન વાસ્તે કરતે ? અરસપ હતી સિંહ દ્રષ્ટ મનુષ્યાદિક નિ હૂં િહ તે કેસે પરિહાર કરતે ? અરે નહી સમુદ્ર કુપ વાપિકા તથા અગ્રાકી જવાલા મેં પતન તૈ કૌન ભયભીત હોતા ? પકીકા
ગકા ભયને કેમ ભયભીત હોતા ? નાશભાગ કેમ કરતા ? ) જો આયુ પૂર્ણ હવા વિના તે મરણ હી નહીં તે રોગાદિક ઈલાજ કાહે કરતે ? તાતેં યહ નિશ્ચય જાહ-જે આયુકા ઘાતકા બાહ્ય નિમિત્ત મિલિ જાય, તે તત્કાળ આયુકા ઘાત હોયહીજાય, ઈસ મેં સંશય નહીં . બહુરિ આયુ
33
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org