________________
૩૬૨
યોગીન્દુદેવવિરચિત
[ અ. ૨ દેહા ૧૬૧२९२) तुट्टइ मोहु तडित्ति जहि मगु अत्थवणहँ जाइ ।
सो सामइ उवएसु कहि अण्णे देवि काइँ ॥ १६१ ॥
त्रुटयति मोहः झटिति यत्र मनः अस्तमनं याति ।
त स्वामिन उपदेश कथय अन्येन देवेन किम् ।। १६१ ।। __ तुट्टइ इत्यादि । तुदृइ नश्यति । कोऽसौ । मोहु निर्मोहशुद्धात्मद्रव्यप्रतिपक्षभूतो मोहः तडित्ति झटिति जहिं मोहोदयोत्पन्नसमस्तविकल्परहिते यत्र परमात्मपदार्थे । पुनरपि किं यत्र । मणु अत्थवणहं जाइ निर्विकल्पात् शुद्धात्मस्वभावाद्विपरीतं नानाविकल्पजालरूपं मनोवास्तं गच्छति सो सामिय उवएसु कहि हे स्वामिन् तदुपदेशं कथयेति प्रभाकरभट्टः श्रीयोगीन्द्रदेवान पृच्छति । अण्णे देवि काई निर्दोषिपरमात्मनः परमाराध्यात्सकाशादन्येन देवेन किं प्रयोजनमित्यर्थः ॥१६१ ॥ इति प्रभाकरभट्टप्रश्नसूत्रमेकं गतम् । अथोत्तरम्
હવે એક ગાથાસૂત્ર દ્વારા પ્રશ્ન કરીને તથા ચાર સૂત્ર દ્વારા ઉત્તર આપીને તે જ અગાઉના પાંચ સૂત્રો દ્વારા (ગાથા ૧૫૬ થી ૧૬૦, એ પાંચ સૂત્રો દ્વારા) કહેલા નિર્વિકલ્પ સમાધિરૂપ પરમોપદેશનું પાંચ સૂત્રો દ્વારા ફરીને પણ વર્ણન કરે છે – હવે પ્રશ્નરૂપ એક ગાથાસૂત્ર કહે છે
ગાથા-૧૬૧ અન્વયાર્થ:– જs ] જેમાં પરમાત્મપદાર્થમાં [ મોદઃ | મોહ [ રૂદિત ], શીઘ [ ગુચતિ ] નાશ પામે અને તેમાં શું મન: ] ચંચલ મન | *eavi ] અસ્ત પામે ( સ્થિરતા પામે ) [ તેં કnશ ] તે ઉપદેશ [ શ્વામિત્ર ! હે સ્વામી આપ મને થિય ] કહે; [ સા રેન ] અન્ય દેવથી મારે શું કામ છે?
ભાવાર્થ–મહિના ઉદયથી ઉત્પન્ન સમસ્ત વિકલ્પોથી રહિત એવા પરમાત્મપદાર્થમાં નિર્મોહ શુદ્ધ આત્મદ્રવ્યથી પ્રતિપક્ષભૂત મેહ શીધ્ર નાશ પામે અને તેમાં નિર્વિકલ્પ શુદ્ધ આત્મયભાવથી વિપરીત અનેક વિકલ્પની જાલરૂપ મન વિલય પામે તે ઉપદેશ હે સ્વામી ! આપ મને કહો, એમ પ્રભાકરભટ્ટ શ્રીગીન્દ્રદેવને પ્રશ્ન કરે છે. એવા નિર્દોષ પરમાત્મા-કે જે પરમ આરાધ્ય છે તેનાથી અન્ય દેવનું મારે શું પ્રયોજન છે, એવો અર્થ છે. ૧૬૧.
એ રીતે પ્રભાકરભટ્ટના પ્રશ્નનું એક ગાથાસૂત્ર સમાપ્ત થયું. હવે તેને ઉત્તર
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org