Parmatma Prakash

SR No.: 005264
Original Sutra Author: N/A
Author: Amrutlal M Zatakiya
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Trust Bhavnagar
Publication Year: 1980
Total Pages: 500
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 23 MB

Page 313

३०२
યેગીન્દુદેવવિરચિત
[ ५० २ ।। ११०
अयमत्र भावार्थः । वीतरागनिर्विकल्पसमाधिभावनाप्रतिपक्षभूतरागादिस्वकीयपरिणाम एव निश्चयेन पर इत्युच्यते । व्यवहारेण तु मिथ्यात्वरागादिपरिणतपुरुषः सोऽपि कथंचित्, नियमो नोस्तीति ॥ १०९ ॥
अथैतदेव परसंसर्गदूषणं दृष्टान्तेन समर्थयति२३७) भल्लाहँ वि णासंति गुण जहँ संसग्ग खलेहिं ।
वइसाणरु लोहहँ मिलिउ ते पिट्टियइ धणेहि ॥ ११०॥
भद्राणामपि नश्यन्ति गुणाः येषां संसर्गः खलः ।
वैश्वानरो लोहेन मिलितः तेन पिठ्यते धनैः ॥ ११० ॥ भल्लाहं वि इत्यादि । भल्लाहं वि भद्राणामपि म्वस्वभावसहितानामपि णासन्ति गुण नश्यन्ति परमात्मोपलब्धिलक्षणगुणाः । येषां किम् । जहं संसग्गु येषां संसर्गः । के सह । खलेहिं परमात्मपदार्थप्रतिपक्षभूतैनिश्चयनयेन स्वकीयबुद्धिदोषरूपैः रागद्वेषादिपरिणामः खलैर्दष्टेयवहारेण तु मिथ्यात्वरागादिपरिणतपुरुषैः । अस्मिन्नर्थे दृष्टान्तमाह । वइसाणरु लोहहं मिलिउ वैश्वानरो लोहमिलितः ।
અહીં આ ભાવાર્થ છે કે વીતરાગ નિર્વિકલ્પ સમાધિની ભાવનાથી પ્રતિપક્ષભૂત રાગાદિરૂપ સ્વકીય પરિણામ જ નિશ્ચયથી “પર” (“પદ્રવ્ય) કહેવાય છે અને વ્યવહારથી મિથ્યાત્વ, રાગાદિરૂપે પરિણત પુરુષ તે પણ કથંચિત્ (પર કહેવાય छ, ) नियम नथी. १०६. હવે પદ્રવ્યનો સંસર્ગ દૂષણ છે એ જ કથનને દષ્ટાંત વડે દઢ કરે છે –
ગાથા–૧૧૦ सन्वयाथ:- वैश्वानरः | वी शत मशि [ लोहेन मिलितः ढाना सग पामे छ [ तेन | तथा [ धनैः ] ५५ ५३ [ पिठ्यते ] टिपाय छ तेवी रीते [ खले: सह ] दृष्टीनी साथे [ येषां ] मना | संसर्गः ] ससग छ मेवा [ भद्राणां अपि ] भद्रवाना ५५ [ गुणा: ] गुणे। [ नश्यन्ति ) नाश पामे छे.
ભાવાર્થ સ્વસ્વભાવસહિત ભદ્રજીવોના પરમાત્માની પ્રાપ્તિસ્વરૂપ ગુણ, પરમાત્મપદાર્થના પ્રતિપક્ષભૂત અને નિશ્ચયનયથી સ્વકીયબુદ્ધિદેષરૂપ દુષ્ટ રાગદ્વેષ આદિ પરિણામે અને વ્યવહારનયથી મિથ્યાત્વ, રાગાદિરૂપે પરિણત દુષ્ટ પુરુષો સાથેના સંસર્ગથી, નાશ પામે છે. આનું સમર્થન કરવા માટે દષ્ટાંત કહે છે. અગ્નિ લોઢાને સંગ પામે છે તેથી ઘણો વડે ટિપાયા કરે છે.