Parmatma Prakash

SR No.: 005264
Original Sutra Author: N/A
Author: Amrutlal M Zatakiya
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Trust Bhavnagar
Publication Year: 1980
Total Pages: 500
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 23 MB

Page 257

२४६
२४६ યેગીન્દુદેવવિરચિત
[अ० २ डोडा ६५वंदणु इत्यादि । वंदणु शिंदणु पडिकमणु वन्दननिन्दनप्रतिक्रमणत्रयम् । किं विशिष्टम् । पुण्णहं कारणु पुण्यस्य कारणं जेण येन कारणेन करइ करावइ अणुमणइ करोति कारयति अनुमोदयति, एक्कु वि एकमपि, णाणि ण तेण ज्ञानी पुरुषो न तेन कारणेनेति । तथाहि । शुद्धनिर्विकल्पपरमात्मतत्त्वभावनावलेन दृष्टश्रुतानुभूतभोगाकांक्षास्मरणरूपाणामतीतरागादिदोषाणां निराकरणं निश्चयप्रतिक्रमणं भवति, वीतरागचिदानन्दैकानुभूतिभावनाबलेन भाविभोगाकांक्षारूपाणां रागादिनां त्यजनं निश्चयप्रत्याख्यान भण्यते, निजशुद्धात्मोपलम्भबलेन वर्तमानोदयागतशुभाशुभनिमित्तानां हर्षविषादादिपरिणामानां निजशुद्धात्मद्रव्यात् पृथक्करणं निश्चयालोचनमिति । इत्थंभूते निश्चयप्रतिक्रमणप्रत्याख्यानालोचनत्रये स्थित्वा योऽसौ व्यवहारप्रतिक्रमणप्रत्याख्यानालोचनत्रयं तन्त्रयानुकूलं वन्दननिन्दनादिशुभोपयोगं च त्यजन् स ज्ञानी भण्यते न चान्य इति भावार्थः ॥ ६४ ॥
अथ१९२) वंदणु णिदणु पडिकमणु णाणिहि एहु ण जुत्त ।
एक्कु जि मेल्लिवि णाणमउ सुद्धउ भाउ पवित्तु ॥६५॥ वन्दनं निन्दनं प्रतिक्रमणं ज्ञानिनां इदं न युक्तम ।
एकमेव मुक्त्वा ज्ञानमयं शुद्धं भावं पवित्रम् ॥ ६५ ।। કરવું તે નિશ્ચય પ્રતિક્રમણ છે, એક (કેવલ) વીતરાગ ચિદાનંદની અનુભૂતિની ભાવનાના બલથી ભવિષ્યકાલના ભાગોની આકાંક્ષારૂપ રાગાદિને ત્યાગ કરવો તે નિશ્ચયપ્રત્યાખ્યાન છે અને નિજશુદ્ધાત્માની પ્રાપ્તિના બલથી વર્તમાન ઉદયમાં આવેલાં શુભાશુભ કર્મો જેમના નિમિત્ત હોય છે એવા હર્ષવિષાદ આદિ પરિણામોને નિજશુદ્ધઆમદ્રવ્યથી જુદા કરવા તે નિશ્ચય આલેચના છે.
આવા નિશ્ચયપ્રતિક્રમણ નિશ્ચયપ્રત્યાખ્યાન અને નિશ્ચયઆલેચના એ ત્રણેમાં સ્થિર થઈને જે વ્યવહાર પ્રતિક્રમણ, વ્યવહાર પ્રત્યાખ્યાન અને વ્યવહાર આલોચના એ ત્રણેય તથા એ ત્રણને અનુકૂલ એવા વંદના, નિંદા આદિ શુભપગને છોડે છે તે જ્ઞાની છે, ५५ भान ज्ञानी नथी मे। भावार्थ छ. ६४. હવે આ કથનને દઢ કરે છે –
ગાથા૬૫ मन्वयाथ:-[ एकं एव ज्ञानमयं शुद्धं पवित्रं भावं मुक्त्वा ] मे ज्ञानमय शुद्ध पवित्र मा सिवाय [ वन्दनं निन्दनं प्रतिक्रमणं इदं ] ना, निह मने