Parmatma Prakash

SR No.: 005264
Original Sutra Author: N/A
Author: Amrutlal M Zatakiya
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Trust Bhavnagar
Publication Year: 1980
Total Pages: 500
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 23 MB

Page 238

- हाहा ५१ ]
પરમાત્મપ્રકાશ:
विहं इत्यादि । विसयहं उप्परि विषयाणामुपरि परमणि परममुनिः देसु वि करइ ण गउ द्वेषमपि नापि करोति न च रागमपि । येन किं कृतम् । विसयहं जेण वियाणिउ विषयेभ्यो येन विज्ञातः । कोऽसौ विज्ञातः । भिण्णउ अप्पसहाउ आत्मस्वभावः । कथंभूतो भिन्न इति । तथा च । द्रव्येन्द्रियाणि भावेन्द्रियाणि द्रव्येन्द्रियभावेन्द्रियग्राद्यान् विषयांश्च दृष्टश्रुतानुभूतान् जगत्रये कालत्रयेऽपि मनोवचनकायैः कृतकारितानुमतैश्च त्यक्त्वा निजशुद्धात्मभावनासमुत्पन्नवीतरागपरमानन्दैकरूपसुखामृतरसास्वादेन तृप्तो भूत्वा यो विषयेभ्यो भिन्नं शुद्धात्मानमनुभवति स मुनिपञ्चेन्द्रियविषयेषु रागद्वेषौ न करोति । अत्र यः पञ्चेन्द्रियविषयसुखानिवर्त्य स्वशुद्धात्मसुखे तृप्तो भवति तस्यैवेदं व्याख्यानं शोभते न च विषयासक्तस्येति भावार्थः || ५० ॥
२२७
अथ
१७८) देहहँ उपरि परम- मुणि देसु वि करइ ण राउ । देहहँ जेण वियाणियउ भिण्णउ अप्प-सहाउ ॥ ५१ ॥
आधा - ५०
अन्वयार्थ:-[ येन ] ? महामुनिखे [ आत्मस्वभावः ] आत्मस्वलावने | विषयेभ्यः ] पांय इन्द्रियांना स्पर्शादि विषयोथी [ भिन्नः विज्ञातः | लुट्ठो भएया छे [ परममुनि: ] ते महामुनि [विषयाणां उपरि ] विषय। ७५२ [ रागं द्वेषं अपि ] राज ने द्वेषने [ न करोति ] ४२तो नथी. ( वीतराग लावभां न सीन रहे छे ).
ભાવાથ :——દ્રવ્યેન્દ્રિય અને ભાવેન્દ્રિયને અને દ્રવ્યેન્દ્રિય તથા ભાવેન્દ્રિયથી ગ્રાહ્ય એવા દેખેલા, સાંભળેલા, અનુભવેલા વિયેાને ત્રણ લેક અને ત્રણ કાલમાં મનવચનકાયાથી કૃત, કારિત, અનુમેદનથી છેાડીને નિજશુદ્ધાત્માની ભાવનાથી ઉત્પન્ન વીતરાગ પરમાનંદ જેનું એક રૂપ છે એવા સુખામૃતના રસાસ્વાદથી તૃપ્ત થઇને જે વિષયેાથી ભિન્ન શુદ્ધ આત્માને અનુભવે છે તે મુનિ પાંચ ઇન્દ્રિયાના વિષયમાં રાગદ્વેષ કરતા નથી.
અહીં જે પાંચ ઇન્દ્રિયના વિષયસુખને નિવર્તીને સ્વશુદ્ધ આત્મસુખમાં તૃપ્ત રહે છે તેને જ આ વ્યાખ્યાન શાભે છે પણ જેએ વિષયમાં આસક્ત છે તેમને કથનશે।ભતુ નથી એવેા ભાવાર્થ છે. ૫૦
२५
વળી ( હવે પરમ મુનિ દેહ ઉપર પણ રાગદ્વેષ કરતા નથી એમ કહે છે. ):—