Parmatma Prakash

SR No.: 005264
Original Sutra Author: N/A
Author: Amrutlal M Zatakiya
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Trust Bhavnagar
Publication Year: 1980
Total Pages: 500
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 23 MB

Page 198

–દોહા ૨૫]
પરમાત્મપ્રકાશઃ
૧૮૭
निर्विकल्पसमाधिपरिणतिकाले साक्षादुपादेय इति भावार्थः ॥ २४ ॥
अथ लोके यद्यपि व्यवहारेणैकक्षेत्रावगाहेन तिष्ठन्ति द्रव्याणि तथापि निश्चयेन संकरव्यतिकरपरिहारेण कुत्वा स्वकीयस्वकीयस्वरूपं न त्यजन्तीति दर्शयति१५१) लोयोगासु धरेवि जिय कहियइ दव्वा जाइ।
एकहि मिलियइँ इत्थु जगि सगुणहि णिवसहि ताइँ ॥२५॥
लोकाकाशं धृत्वा जीव कथितानि द्रव्याणि यानि । ___ एकत्वे मिलितानि अत्र जगति स्वगुणेषु निवसन्ति तानि || २५ ॥ लोयागासु इत्यादि । लोयागासु लोकाकाशं कर्मतापन्नं धरेवि धृत्वा मर्यादीकृत्य' जिय हे जीव अथवा लोकाकाशमाधारीकृत्वा ठियाई आधेयरूपेण स्थितानि । कानि स्थितानि । कहियई दव्वई जाई कथितानि जीवादिद्रव्याणि यानि । पुनः कथंभूतानि । एकहिंमिलियई एकत्वे मिलितानि ।
હવે લેકમાં જે કે વ્યવહારનયથી બધા દ્રવ્ય એકક્ષેત્રાવગાહે રહે છે તો પણ નિશ્ચયનયથી સંકર વ્યતિકર દેને પરિહાર કરીને પોત પોતાનું સ્વરૂપ છોડતા નથી એમ કહે છે.
ગાથા ૨૫ અન્વયાર્થ:– કa] હે જીવ! [17 જ્ઞાતિ ] આ જગતમાં [ જાનિ યાજ ચિતનિ છે જે જીવાદિ દ્રવ્યો કહેવામાં આવ્યાં છે | તાનિ ] તે સર્વ [ રોકાયા પૃહા ] લેકાકાશની મર્યાદામાં રહ્યાં છે (લકાકાશની અંદર જ રહ્યાં છે, લેકાકાશની બહાર નથી ) અથવા લોકાકાશને આધારે આધેયરૂપે રહ્યાં છે, [ પfમઢિતાનિ ] એકક્ષેત્રમાં સાથે મળેલાં રહે છે, એકક્ષેત્રાવગાહી રહે છે તે પણ [ a ] તે છે દ્રવ્ય [ Parળેલુ નિવસતિ ] નિશ્ચયનયથી પિતતાના ગુણેમાં જ રહે છે “Tof ત્રીજી વિભક્તિના અંતવાળું કરણસૂચક આ પદ પોતાના ગુણેમાં” એમ અધિકરણના ( સાતમી વિભક્તિના ) અર્થવાળું કેવી રીતે થયું ? પૂર્વે કહ્યું જ છે કે પ્રાકૃત ભાષામાં કઈ વાર કારક વ્યભિચાર અને લિંગવ્યભિચાર થાય છે.
ભાવાર્થ-જે કે પૂર્વોક્ત છએ દ્રવ્યો ઉપચરિત અસદ્દભૂત-વ્યવહારનયથી આધાર–આધેય ભાવથી એકક્ષેત્રાવગાહે રહે છે તે પણ શુદ્ધપારિણમિક પરમ ભાવગ્રાહક શુદ્ધદ્રવ્યાર્થિક થી સંકરવ્યતિકર દોના પરિહાર વડે પોતપોતાના સામાન્ય વિશેષ શુદ્ધ ગુણોને છોડતાં નથી.
૧ પાઠાન્તર:-=ા