Parmatma Prakash

SR No.: 005264
Original Sutra Author: N/A
Author: Amrutlal M Zatakiya
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Trust Bhavnagar
Publication Year: 1980
Total Pages: 500
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 23 MB

Page 185

ચેાગીન્નુદેવવિરચિત
[ २१० २ हो । १७
भवन्ति तथापि शुद्ध निश्चयेन शुद्धात्मानुभूति रूपस्य वीतरागसम्यक्त्वस्य नित्या - नन्दैकस्वभावो निजशुद्धात्मैव विषयो भवतीति ॥ १६ ॥
૧૭૪
अथ तेषामेव पड़द्रव्याणां संज्ञां कथयति चेतनाचेतनविभागं च कथयति — १४३) जीउ सचेणु दव्वु मुणि पंच अचेयण अण्ण | पोग्गल धम्माहम् हु काले सहिया भिष्ण ॥ १७ ॥
जीवः सचेतनं द्रव्यं मन्यस्व पञ्च अचेतनानि अन्यानि । पुद्गलः धर्माधर्मौ नभः कालेन सहितानि भिन्नानि ॥ १७ ॥
जीउ इत्यादि । जीउ सचेयणु दव्वु चिदानन्दैकस्वभावो जीवश्चेतनाद्रव्यं भवति । मुणि मन्यस्व जानीहि त्वम् | पंच अचेयणु पञ्चाचेतनानि अण्ण जीवादन्यानि । तानि कानि । पोग्गल धम्माहम्मु णहु पुद्गलधर्माधर्मनभां सि कथंभूतानि तानि कालें सहिया कालद्रव्येण सहितानि । पुनरपि कथंभूतानि । भिण्ण स्वकीयस्वकीयलक्षणेन परस्परं भिन्नानि इति । तथाहि । द्विधा सम्यक्त्वं भण्यते सरागवीतरागभेदेन । सरागसम्यक्त्वलक्षणं कथ्यते । प्रशमसंवेगाહવે તે છ દ્રવ્યાનાં નામ કહે છે અને તેમને ચેતન અને અચેતન એવા विभाग उडे छे.
ગાથા—૧૭
अन्वयार्थ :- [ जीवः ] a [ सचेतनद्रव्यं ] येतनद्रव्य छे अने [ अन्यानि | लवद्रव्यथी अन्य छे भने [ भिन्नानि | पोतपोतानां लक्षणुश्री परस्पर हां छे, भेवां [ gque: aufant au: miða afgarfa da ya, u, 244, 2413121, IAसहित पांच द्रव्ये। [ अच्चेतनानि ] मयेतन छे [ मन्यस्व ] सेभ तु भए.
ભાવાથ: ચિદાનંદ જ જેના એક સ્વભાવ છે એવા જીવ ચેતનદ્રવ્ય છે અને જે જીવદ્રવ્યથી અન્ય છે અને પાતપેાતાનાં લક્ષણથી પરસ્પર જુદાં છે એવા પુદગલ, ધર્મ, અધર્મ, આકાશ, કાલસહિત પાંચદ્રવ્ય અચેતન છે એમ તુ' જાણુ.
સમ્યક્ત્વ એ પ્રકારનું છે, એક સરાગ સમ્યક્ત્વ, બીજી વીતરાગ સમ્યક્ત્વ.
સરાગ સમ્યક્ત્વનું સ્વરૂપ કહેવામાં આવે છે. પ્રશમ, સવેગ, અનુકપા અને આતિકયની અભિવ્યક્તિ લક્ષણવાળું સરાગ સમ્યક્ત્વ છે, તે જ વ્યવહાર સમ્યક્ત્વ છે. તેનાં વિષયભૂત છ દ્રવ્યા છે, વીતરાગ ચારિત્રની સાથે અવિનાભાવી, નિજશુદ્ધાત્માની અનુભૂતિસ્વરૂપ વીતરાગસમ્યક્ત્વ છે તે જ નિશ્ચયસમ્યક્ત્વ છે.