Parmatma Prakash

SR No.: 005264
Original Sutra Author: N/A
Author: Amrutlal M Zatakiya
Publisher: Vitrag Sat Sahitya Trust Bhavnagar
Publication Year: 1980
Total Pages: 500
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 23 MB

Page 169

યાગીન્નુદેવવિરચિત
| २५० २ छोड़ा ६ -
अणु इत्यादि । अणु पुनः जइ यदि चेत् जगह वि जगतोऽपि सकाशात् अferre अतिशयेनाधिकः अधिकतरः । कोऽसौ । गुणगुणु गुणगणः तासु तस्य मोक्षस्य ण होइ न भवति । तो ततः कारणात् तलोउ वि त्रिलोकोऽपि कर्ता । किं धरइ किमर्थं धरति । कस्मिन् । णियसिरउप्पर निजशिरसि उपरि । किं धर किं धरति । सोइ तमेव मोक्षमिति । तद्यथा । यदि तस्य मोक्षस्य पूर्वोक्तः सम्यक्त्वादिगुणगणो न भवति तर्हि लोकः कर्ता निजमस्तकस्योपरि कि धरतीति । अत्रानेन गुणगणस्थापनेन किं कृतं भवति, बुद्धिसुखदुःखेच्छाद्वेषप्रयत्नधर्माधर्मसंस्काराभिधानानां नवानां गुणानामभावं मोक्षं मन्यन्ते ये वृद्धवैशेषिकास्ते निषिद्धाः । ये च प्रदीप निर्वाणवज्जीवाभावं मोक्षं मन्यन्ते सोगतास्ते च निरस्ताः । यच्चोक्त सांख्यैः सुप्तावस्थावत् सुखज्ञानरहितो मोक्षस्तदपि निरस्तम् । लोकाग्रे तिष्ठतीति वचनेन तु मण्डिकसंज्ञा नैयायिकमतान्तर्गता यत्रैवमुक्तस्तत्रैव तिष्ठतीति वदन्ति तेऽपि निरस्ता इति । जैनमते पुनरिन्द्रियजनितज्ञानसुखस्याभावे न चातीन्द्रियज्ञानसुखस्येति कर्मजनितेन्द्रियादिदशप्राणसहितस्याशुद्धजीवस्याभावेन न पुनः शुद्धजीवस्येति भावार्थः ॥ ६ ॥
૧૫૮
न होत [तत: ] तो [ त्रिलोकः अपि ]
[ न भवति बोर्ड [ ए ] मोक्ष [ निजशिरोपरि ] पोताना भस्त ५२ । किं धरति ] शा भाटे राजे ? ભાવાઃ—જો તે મેાક્ષમાં પૂર્વોક્ત સમ્યક્ત્ત્વાદિ ણા ન હેાત તેા લાક તેને પેાતાના મસ્તક ઉપર શા માટે રાખે ?
અહીં આ ગુણગણની સ્થાપનાથી શું કરવામાં આવ્યું છે ? ( અહીં મેાક્ષમાં અનંત ગુણાનુ સ્થાપન કરવાથી મિથ્યાદષ્ટિએનુ ખંડન કરવામાં આવ્યું છે તે શી शते ते उड़े छे:--
( १ ) युद्धि, सुख, दु:ख, रिछा, द्वेष, प्रयत्न, धर्म, अधर्म, सौंसार, नामना નવ ગુણેાના અભાવને મેાક્ષ ( મિથ્યાર્દષ્ટિ) વૈશેષિકા માને છે તેના નિષેધ કર્યા છે.
( ૨ ) જેમ દીવાનું બુઝાવવું તે નિર્વાણુ છે તેમ જીવના અભાવ તે મેાક્ષ છે તેમ બૌદ્ધો માને છે, તેનુ' ખંડન કરવામાં આવ્યું છે.
( ૩ ) સાંપ્યદર્શનવાળા એમ કહે છે કે સુપ્ત–અવસ્થાની સમાન સુખજ્ઞાનથી રહિત તે મેાક્ષ છે તેનું પણુ ખંડન કર્યુ. છે.
"
( ૪ ) · લેાકાગ્રે રહે છે’ એ વચન વડે ‘ જીવ જ્યાં મુક્ત થાય છે ત્યાં જ રહે છે ’ એમ મડિક નામના તૈયાયિકમતી કહે છે તેમનુ પણ जडन थयु.