________________
૧૨૪
યેગીન્દુદેવવિરચિત
[हो१००
तीति । अथवा वीतरागनिर्विकल्पत्रिगुप्तिसमाधिबलेन केवलज्ञानोत्पत्तिबीजभूतेन केवलज्ञाने जाते सति दर्पणे बिम्बवत् सर्व लोकालोकस्वरूपं विज्ञायत इति हेतोरात्मनि ज्ञाते सर्व ज्ञातं भवतीति अत्रेदं व्याख्यानचतुष्टयं ज्ञात्वा बाह्याभ्यन्तरपरिग्रहत्यागं कृत्वा सर्वतात्पर्येण निजशुद्धात्मभावना कर्तव्येति तात्पर्यम् । तथा चोक्तं समयसारे-“ जो पस्सइ अप्पाणं अबद्धपुटं अणण्णम विसेसं । अपदेससुत्तमज्झं पस्सइ जिणसासणं सव्वं ॥” ॥ ९९ ॥
अथैतदेव समर्थयति१०१) अप्प-सहावि परिट्ठियह एहउ होइ विसेसु ।
दीसइ अप्प-सहावि लहु लोयालोउ असेसु ॥ १०० ॥ आत्मस्वभावे प्रतिष्ठितानां एष भवति विशेषः ।
दृश्यते आत्मस्वभावे लघु लोकालोकः अशेषः ॥ १०० ॥ अप्पसहावि परिट्ठियह आत्मस्वभावे प्रतिष्ठितानां पुरुषाणां, एहउ होइ
અહીં આ ચાર પ્રકારનું વ્યાખ્યાન જાણીને બાહ્ય અત્યંતર પરિગ્રહનો ત્યાગ કરીને સર્વ તાત્પર્યથી નિજ શુદ્ધાત્માની ભાવના કર્તવ્ય છે, એ ભાવાર્થ છે. શ્રી સમયસાર ( ॥१५ ) मा ५५ यु छ - " जो पस्सइ अप्पाणं अबद्धपुढं अणण्णमविसेसं । अपदेससुत्तमज्झं पस्सइ जिणसासणं सव्वं ॥ अथ:-2 पुरुष २मात्माने अमद्धस्ट, અનન્ય, અવિશેષ ( તથા ઉપલક્ષણથી નિયત અને અસંયુક્ત) દેખે છે તે સર્વ જિનશાસનને દેખે છે-કે જે જિનશાસન બાહ્ય દ્રવ્યથુત તેમ જ અભ્યતર જ્ઞાનરૂપ माक्श्रुतवाणु छे. ८८. હવે આજ વાતનું સમર્થન કરે છે –
गाथा-१०० मन्या :-[ आत्मस्वभावे ] मात्भवमामा [ प्रतिष्ठितानां ] स्थित पुरुषानु [ एषः विशेषः भवति ] 21 प्रत्यक्ष विशेष य छ [ आत्मस्वभावे ] ५२मात्मस्वमा स्थित पुरुषाने [ अशेषः लोकालोकः ] समस्त altalk २१३५ [ लधु ] [ [ दृश्यते ] हेपाय छे. अथवा 8-1२ 'दीसई अप्पसहाउ लहु' આત્મસ્વભાવ શીધ્ર દેખાય છે, માત્ર આત્મસ્વભાવ દેખાય છે એટલું જ નહિ પણ સમસ્ત લેકાલોકનું સ્વરૂપ પણ શીધ્ર દેખાય છે.
ભાવાર્થ:–અહીં વિશેષપણે પૂર્વ સૂત્રમાં કહેલાં ચારેય વ્યાખ્યાન જાણવા કારણ કે તે વ્યાખ્યાન પ્રમાણે વૃદ્ધ આચાર્યોની સાક્ષી પણ મળી આવે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org