________________
जैनः स एव मनुते मुनिराज पादान् संसार सागरतट प्लवने सुपोतान् । दारैधनैश्च रहितान् धृतधर्मयोगान् सेव्याः सदाऽऽदर भरेण सुसाधुवर्याः ॥१ ॥
તે જ જૈન છે કે જે સંસારસાગર તટપ્લવનમાં સારા જહાજ સમાન, વળી સ્ત્રી અને ધનથી રહિત, તથા ધર્મયોગોને ધારણ કરનારા મુનિરાજને માને છે. વળી હંમેશા ઘણા આદર સાથે સંયમી સાધુભગવંતો સેવવા યોગ્ય છે. એમ માને છે. (તે જૈન)
सर्वेषु धर्म उदितः परमार्थ सारो दौर्गत्यवारण सहः सुगतोप्रदाता ।
तथ्यैः समस्तत इयं प्रतितन्त्रसिध्धि धर्मो जिनोदित तया भविनां शरण्यः ॥ २ ॥ સર્વ તીર્થિકોએ સર્વ પદાર્થોમાં પરમાર્થસાર્થ એવો ધર્મ શ્રેષ્ઠ કહેલ છે, કેમકે આ દુર્ગતિને નિવા૨ણ ક૨વામાં સમર્થ છે અને સુગતિનો દાતા છે. વળી તેથી જ આ ધર્મની સિદ્ધિ સર્વશાસ્ત્રમાં વર્ણવાયેલી છે. આવો આ ધર્મ જિનેશ્વર ભગવંતે કહેલ હોવાથી ભવ્ય જીવોને શરણ્ય થાઓ.
૧૨ શ્રી જૈન જ્ઞાન ગીતા
(શ્રી ઈશ્વરલાલજી સ્વામી સ્થાનકવાસી દરિયાપુરી સંપ્રદાય)
જૈન ગીતા કાવ્યોની વિવિધતાના સ્થાનકવાસી દરિયાપુરી સંપ્રદાયના ઇશ્વરલાલજી સ્વામીની શ્રી જૈન જ્ઞાન ગીતા જૈન દર્શનના સિધ્ધાંતોનો પરિચય કરાવે છે.
પુસ્તકના નામકરણ અંગે સ્વામીજીએ જણાવ્યું છે કે તીર્થંકર ભગવંતોની જિનવાણીનો અમૃતસમ આસ્વાદ ગણધરોએ કર્યો હતો. આ ગણધરોએ જિનવાણીને સૂત્રબદ્ધ કરી. આગમ જેવા જ્ઞાન સાગરમાંથી જિનવાણીના ૨૫૦ જેટલા મુક્તકો પ્રસંદ કરીને પુસ્તકની રચના કરી છે તેનો ઉદ્દેશ જીવાત્માઓને શાસ્ત્રનું વિશિષ્ટ જ્ઞાન આપવાનો છે. તેમાં જૈન દર્શનનું જ્ઞાન હોવાથી ‘જ્ઞાન’ શબ્દ પસંદ કર્યો છે. આ મુક્તકો વીરમુખેથી શ્રવણ કરીને ગણધર ભગવંતોએ ગાયેલાં હોવાથી ‘ગીતા’ શબ્દ પ્રયોજયો છે. આ પુસ્તકમાં જૈન દર્શનના સિધ્ધાંતો સારૂપે હોવાથી જૈન શબ્દ પ્રયોગ કર્યો છે. મંગલવાચક ‘શ્રી’ શબ્દ સૌ પ્રથમ મૂકતા ‘શ્રી જૈન જ્ઞાન ગીતા” એવું નામાભિધાન થાય છે.
આ ગીતામાં કુલ ૨૪ પ્રકરણો છે. પ્રત્યેક શ્લોકનો અર્થ અને તેનું વિસ્તૃત વિવેચન કરીને જ્ઞાનમાર્ગની તાત્વિક વિચારધારાને સર્વ સાધારણ જનતા ગ્રહણ કરી શકે તેવો પ્રશસ્ય પ્રયત્ન કર્યો છે.
૧૫૮
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org