Jain Darshan

SR No.: 005255
Original Sutra Author: N/A
Author: T K Tukol, Chitra P Shukl
Publisher: Sardar Patel University Vallabh Vidyanagar
Publication Year: 1978
Total Pages: 288
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 11 MB

Page 211

૧૯૪
કે લાભ અને ભય એના મનની શાંતિને ચલિત નહીં કરે. જગત દાની માણસાનાં દાન પર નભે છે તે યાદ રાખવું જોઈએ. આપણા દેશમાં ધનવાન કરતાં દરિદ્ર લાકો વધુ છે તેથી પોતાની પાસે જે કાંઈ હોય તેમાંથી થોડું આપવું તે પ્રત્યેક વ્યક્તિની સમાજ પ્રત્યેની ફરજ છે. આ સામાજિક અને નૈતિક ત્રણને વિશાળ અને ઉદાર દાન વડે પૂર્ણ કરી દાનીએ ગર્વ કે મિથ્યાભિમાન કરવાનાં નથી. દાન લેનારની લાગણી દુભાય તેવું કાંઈ તેણે બોલવું ન જોઈએ કે તેનું કોઈ પ્રકારનું અપમાન કરવું ન જોઈએ.
આપતી વખતે મન આનંદની લાગણી અનુભવતું હાવું જોઈએ. પેાતે પોતાની કોઈક વસ્તુ જતી કરી રહ્યો છે એવા લેશમાત્ર પણ ખ્યાલ માણસે કરવા જોઈએ નહીં. હકીકતમાં તે આપણે આપ્યું તે સિવાયનું કશું જ આપણુ ન હતું. આપણે આ જગત છોડી જતાં જે પાછળ મૂકતાં જઈએ છીએ તે બીજાની માલિકીનું થઈ જાય છે.
પાંચ અણુવ્રતામાંનું એક વ્રત અપરિગ્રહવ્રત છે તેની ચર્ચા ઉપર થઈ છે. એ વિષય પર જે કાંઈ લખાઈ ગયું તેમાંનું ઘણુંખરૂં ત્યાગના વિષયમાં લાગુ પાડવું ઉચિત થશે.
૯. ઉત્તમ આચિન્ય
જેની પાસે કાંઈ હોય નહીં તે અકિંચન કહેવાય છે. કાંઈ ન રાખવાને વિચાર તે આકિચન્ય. જગતની કોઈ વસ્તુ ઉપર આપણા અધિકાર નથી. દેહ પણ આપણા પોતાના નથી કારણ કે જીવથી તે ભિન્ન છે. ધર્મનાં આચરણ માટે શરીર ઉપકરણમાત્ર છે. તે વિનાશી છે. આત્માને પાતાનું કહેવાય એવું કાંઈ નથી. તે અનંત જ્ઞાનમય અને આનંદમય છે. શરીર, સ્વજને, જ્ઞાતિ, કુળ વગેરે દેહનાં છે તે સત્ય દરેક જણ દૃઢતાપૂર્વક અને શ્રદ્ધાપૂર્વક સમજી લે તે જ હેતુ છે.
આ ગુણના
અહંકારનું દમન કરવું તે સામાન્ય મનુષ્યો માટે અત્યંત કઠણ અને અશકય છે. ‘હું’, ‘મારી જાત', ‘મારૂં', ‘આપણું’– આવા વિચારો જ જીવનમાં પ્રધાન હોય છે. આવા વિચારો આપણાં દુન્યવી જીવન સાથે સંબદ્ધ છે અને ખરૂં જોતાં આપણાં કર્મનાં પરિણામરૂપ છે. મનમાં ધીરે ધીરે વિકસાવવામાં આવે, તેમજ આચરણમાં મૂકવામાં આવે, તો આકિંચન્ય સાધુત્વના શ્રેષ્ઠ માર્ગ બને છે. દિવ્યતાની પ્રાપ્તિના એ પહેલા પાઠ છે.