________________
द्रव्यसंग्रह प्रश्नोत्तरी टीका
પ્રશ્ન ૭ : આત્મા તેા એક દ્રવ્ય છે, તે તેના અનેક જ્ઞાનાચેાગ કેવી રીતે થઈ ગયા ?
૨૪
ઉત્તર : આત્મા તેા નિશ્ચયથી એકસ્વભાવ છે, જેની સ્વાભાવિક પર્યાય કેવળજ્ઞાન જ હાવી જોઈએ, પરંતુ અનાદિકાળથી ક બંધ સહિત હાવાથી મતિજ્ઞાનાવરણાદ્રિના ક્ષયાપશય અનુસાર જ્ઞાન પ્રગટ થાય છે, અને તેથી જ્ઞાનેયાગ અનેક પ્રકારે થાય છે. કેવળજ્ઞાનને ખાદ્ય કરતાં, માકીના સાત જ્ઞાનામાં અસંખ્યાત અસંખ્યાત ભેદ પડે છે.
પ્રશ્ન ૮ : મતિજ્ઞાનનું શું સ્વરૂપ છે?
ઉત્તર : મતિજ્ઞાનાવરણ તથા વીર્માંતરાયના ક્ષયાપશયથી તથા ઇન્દ્રિય અને મનના નિમિત્તથી વસ્તુના એકદેશ જ્ઞાનને મતિજ્ઞાન કહે છે,
પ્રશ્ન ૯ : ત્યારે તો મતિજ્ઞાન બહુ પરાધીન ગણાય ? ઉત્તર : કહેલાં નિમિત્તો હોવા છતાં પણ મતિજ્ઞાન જ્ઞાનસ્વભાવના ઉપાદાનથી જ પ્રગટ થાય છે, અન્ય દ્રવ્યોથી નહીં, તેથી તે સ્વાધીન છે.
જ્ઞાન છે.
જાણીતું નામ શું છે?
પ્રશ્ન ૧૦ : મતિજ્ઞાનનું બીજું ઉત્તર : મતિજ્ઞાનનું ખીન્નું જાણીતુ નામ આભિનિાધિક
આભિનિધિક
પ્રશ્ન ૧૧ :
શબ્દા શું છે ?
(
Jain Education International
-
ઉત્તર : આભિ એટલે અભિમુખ અને નિ એટલે નિયમિત અર્થના અવબોધને આિિનાધિક જ્ઞાન કહે છે.
" સાન તેને
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
