________________
गाथा ३३
(અને તેથી આત્માના સ્વાભાવિક અવ્યાબાધ સુખને રોકનારી) વેદનીય કર્મની પ્રકૃતિ છે.
પ્રશ્ન ૭ : આયુકર્મની શું પ્રકૃતિ છે?
ઉત્તર : પ્રતિનિયત શરીરમાં જ જીવને રેકી રાખવાની પ્રકૃતિ આયુકર્મની છે.
પ્રશ્ન ૮ નામકર્મની શું પ્રકૃતિ છે? ' ઉત્તર : જુદા જુદા રૂપવાળા શરીરની રચનામાં નિમિત્ત થવાની પ્રકૃતિ નામકર્મની છે.
પ્રશ્ન ૯ઃ ગેત્રકર્મની શું પ્રકૃતિ છે?
ઉત્તર : ઉચ્ચ અથવા નીચ નેત્રરૂપ કરવાની ગોત્રકર્મની પ્રકૃતિ છે.
પ્રશ્ન ૧૦ : એક સમયે માત્ર એક જ પ્રકૃતિબંધ થાય છે કે સર્વ પ્રકારને પ્રકૃતિબંધ થાય છે?
ઉત્તર : જે આયુ-પ્રકૃતિના બંધને કાળ ન હોય તે એક સમયમાં, આયુપ્રકૃતિને બાદ કરીને, બાકીની સાત કર્મપ્રકૃતિઓ બંધાય છે. આયુપ્રકૃતિબંધને કાળ (અપકર્ષકાળ) હોય તે આઠેય પ્રકૃતિએને બંધ થઈ શકે છે. સૂમસાંપરાય ગુણસ્થાનમાં આયુપ્રકૃતિ અને મેહનીયપ્રકૃતિ સિવાયની બાકીની છ કર્મપ્રકૃતિઓને બંધ થાય છે. ઉપશાંતમૂહ, ક્ષીણુમેહ અને સગકેવળીના ગુણસ્થાનકે માત્ર એક વેદનીયપ્રકૃતિને આશ્રવ થાય છે. આ એક પ્રકૃતિબંધ, બીજા સમયે પણ રહેતું નથી તેથી તેને ઈપથ-આશ્રવ કહેવામાં આવે છે.
પ્રશ્ન ૧૧ : અપકર્ષણકાળનું તાત્પર્ય શું છે? ઉત્તર : આયુકર્મ બંધાવાના આઠ કાળ હોય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org