________________
गाथा ३०
२१७
ઉત્તર : પ્રમત્તવિરત ગુણસ્થાનધારક આહારકત્રદ્ધિધારી મુનિને જ્યારે કેઈ સૂક્ષમ તત્વમાં શંકા ઉત્પન્ન થાય ત્યારે તેમના માથામાંથી એક હાથપ્રમાણ, ધળું, પવિત્ર અવ્યાઘાતી આહારક શરીર નીકળે છે. આ પુતળું કેવળી અથવા શ્રુતકેવળીના દર્શન કરીને પાછુ મુનિના માથામાં સમાઈ જાય છે, તે સમયે મુનિની શંકા નિવૃત્ત થઈ જાય છે. આ આહારક શરીરના નિમિત્તથી થતા વેગને આહારકકાગ કહે છે.
પ્રશ્ન ૧૦૦ : આહારક મિશ્રકાશ કોને કહે છે?
ઉત્તર : તે આહારકશરીર જ્યાં સુધી સંપૂર્ણ ન બન્યું હોય ત્યાં સુધી તે આહારક મિશકાય કહેવાય છે. આ આહારકમિશ્નકાય નિમિત્તથી થવાવાળા વેગને આહારકમિશ્રકાયમ કહે છે. આ અપર્યાપ્ત અવસ્થામાં કામણ વર્ગ અને આહારકવર્ગણું બંનેનું એક સાથે ગ્રહણ થાય છે.
પ્રશ્ન ૧૦૧ : કાશ્મણકાગ કેને કહે છે?
ઉત્તર : કોઈ જીવ મરીને બીજી ગતિમાં મડાવાળી વિગ્રહગતિથી જાય ત્યારે રસ્તામાં તેને માત્ર કાર્મણકાનું નિમિત્ત હોય છે. તેમજ સમુઘાતકેવળીને પ્રતર અને લેકપૂરણ સમુદુઘાત દરમ્યાન માત્ર કાર્મણકાનું નિમિત્ત હોય છે. આ સમય વખતે થતા વેગને કામણ કાયયેગ કહે છે.
પ્રશ્ન ૧૦૨ : આ બધા આશ્રવને જાણવાથી શું લાભ?
ઉત્તર : આ બધા આશ્ર વિભાવરૂપ છે, હું માત્ર ચૈતન્યસ્વરૂપ છું એ પ્રકારે અંતરમાં જાણવાથી ભેદવિજ્ઞાન થાય છે. અને ભૂતાર્થનથી આથવાનું જાણવું નિશ્ચયસમ્યકત્વની ઉત્પત્તિનું કારણ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org