________________
ર
દશવૈકાલિક સૂત્ર કે ગંધ રહિત (અર્થાત તદન સાદે) આહાર છે. તે બધું ભોજન યાત્રાને છેલ્લે લેપ લાગે હેય ત્યાંસુધીનું બધું અંગુલિથી સાફ કરીને ખાઈ લે પણ છોડી ન દે.
નેધ–કલો લેપ સુદ્ધાં ન છોડે એમ કહીને ઉપરના લોકમાં અપરિગ્રહિતા અને સ્વચ્છતાને આદર્શ આપ્યો છે. . [૨] ઉપાશ્રયમાં કે સ્વાધ્યાય કરવાના સ્થાનમાં બેઠેલ સાધુ શેરીમાં
મેળવેલ ભોજન ભોગવતાં અપર્યાપ્ત થાય અને વિશેષ આહારની
જરૂર પડે તે-અર્થાત્ સુધા શાન્ત ન થાય તો[3] અથવા બીજા કોઈ કારણથી વધુ આહાર લેવાની આવશ્યક્તા
ઉભી થાય તે પૂર્વોકત (પ્રથમ ઉદેશકમાં બતાવેલા) વિધિ તથા આ (નીચે કહેવાશે તે) વિધિથી અન્નપાણુની ગષણું
(શ) કરે. [૪] શાણે ભિક્ષુ; ભિક્ષા મળી શકે તેવા સમયે ભિક્ષાને કાળ જાણીને
ગોચરી માટે નીકળે. અને જે કંઈ અલ્પ કે પરિમિત આહાર મળે તે ગ્રહણ કરીને ભિક્ષાકાળ પૂર્ણ થતાં જ સ્થાનક તરફ પુનઃ પાછા ફરે. અકાળ (સમય વિનાના કાર્યને છોડીને યથાર્થ સમયે તે તે સમયને યેગ્ય કાર્ય કરે.
નોંધ-ક્યા સમયે કયું કાર્ય કરવું, કેમ વર્તવું ઈત્યાદિ ક્રિયાને ભિક્ષુએ " સતત ઉપગ રાખ ઘટે. [૫] (મહાપુરુષો કહે છે કે –) “અહ સાધુ! કોઈ ગ્રામાદિ
સ્થાનમાં તું સમય જોયા વિના ભિક્ષાર્થે જઈશ અને સમયને ઓળખીશ નહિ તે તારા આત્માને ખેદ થશે અને ખેરાક ન મળવાથી તું ગામની પણ નિંદા કરીશ.”
નોંધ --ભજન વપરાઈ ગયા પછી ગોચરી જાય અને આહાર ન મળે તે રાક ન મળવાથી પોતાને દુઃખ થાય અને આ ગામ કેવું
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
