________________
શ્રામણ્યપૂર્ણાંક
આપેલા પ્રસંગ તેની પ્રતીતિ આપે છે. કદાચિત્ સંચમથી અસ્થિર ચિત્ત થાય તે તેને સ્થિર કરવાના સચોટ વિચાર। અને ઉપાયે માટે જીએ આજ સૂત્રની પાછળ આપેલી ચૂલિકા ૧.
જો માત્ર ચિંતનથી મનેનિગ્રહ ન થાય તે શું કરવું?
[૫] ( મહાપુરુષા કહે છે કેઃ—) “શરીરનું સુકેામળપણું ત્યાગી ઋતુ પ્રમાણે શીત કે તાપની આતાપના લે. અથવા પેાતાને અનુકૂળ બીજી તપશ્ચર્યાં કરે, અને આવી રીતે કામભેગાની વાંછા એળગશે। તે દુઃખ પણ ઉલ્લંઘી શકશો. દ્વેષને છેદી નાખા અને આસક્તિને દૂર કરે. બસ આમ કરવાથી આ સંસારમાં સુખી થશે.
""
નોંધઃ—કામથી ક્રોધ, ક્રોધથી સમેાહ, સમેહથી રાગ અને દ્વેષ અને રાગદૂષથી દુઃખ. એમ દુઃખની પરંપરાનું મૂળ વાસના જ છે. માટે વાસનાને ક્ષય કરવાની ક્રિયારૂપ તપશ્ચર્યા કરવી તેજ દુઃખનારાનેા ઉપાય છે. અહીં રથનમ તથા રાજીમતીનું દ્રષ્ટાંત આપી તે વસ્તુને વિશેષ સ્પષ્ટ કરે છે.
સેરઠ દેશમાં એક અલકાપુરી સમાન વિશાળ દ્વારિકા નામે નગરી હતી. ત્યાં બહેાળા યાદવકુળ સહિત શ્રીકૃષ્ણે રાજ્ય કરી રહ્યા હતા. તેમના પિતાશ્રીનું નામ વસુદેવ અને વસુદેવના મેટેરા ભાઇનું નામ સમુદ્ર વિજય હતું. તે સમુદ્રવિજયનાં શિવાદેવી નામનાં પટરાણીના અંગજાત સુપુત્રનું નામ નેમિનાથ તું.
નેમિનાથ જ્યારે યુવાનવયનાં થયા ત્યારે કૃષ્ણ મહારાજની પ્રબળ પૃચ્છાથી તેમનું વેવિશાળ ઉગ્રસેન ( જેનું અપર નામ ભેાજરાજ કિંવા ભોગરાજ હતું તે) રાજાનાં ધારણી નામના રાણીની અંગપ્રસૂત રાજીમતી નામની સાંદ^વતી કન્યા સાથે
થયેલું.
* ડા. હ`ન જેકાખી તેને ભેાજરાજ તરીકે સિદ્ધ કરે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
