________________
આચારપ્રણિધિ
૧૧૩
[૪૪] આલાક તથા પરલોક બન્નેમાં હિત થાય અને જેનાથી સદ્ગતિ પ્રાપ્ત થાય તેવા અહુશ્રુત જ્ઞાની પુરુષની સાધકે ઉપાસના કરવી ઘટે અને (તેમના સત્સંગથી) પેાતાની શંકાનું સમાધાન કરી અને નિશ્ચય કરી લેવા જોઈએ
નોંધ:-આલાકમાં જ્ઞાનદાન મળવાથી હિત થાય અને તે જ્ઞાનના પ્રભાવે ઉત્તમ ચારિત્રનું ઘડતર થાય તેથી પરલેાકના પણ ઉપકારક ગુરુ હિતકારી ગણાય કારણકે તેવા જ્ઞાની પુરુષના નિમિત્તથીજ અંત:કરણની અશુદ્ધિ નીકળી વિશુદ્ધિ થાય છે કે જે વિશુદ્ધિારા આત્મસાક્ષાત્કાર થઇ શકે. આત્મસાક્ષાત્કાર એજ જીવેાનું અભીષ્ટ છે. અને આવી પવિત્રતાથી પ્રાપ્ત થયેલી દૃિષ્યગતિ કિંવા ઉત્તમગતિ પણ વધુને વધુ તે સાધકને આત્મવિકાસના પંથેજ લઈ જાય છે.
[૪૫+૪૬] (એ જ્ઞાની ગુરુ સમીપે કેવી રીતે ભેંસવું ? તે સંબધમાં હવે કાયાવિનય કહે છેઃ—) જિતેન્દ્રિય મુનિ પેાતાના હાથ, પગ અને શરીરને યથાવસ્થિત (વિનયપૂર્ણાંક) રાખીને તથા પેાતાની ચપળ ઇંદ્રિયાને ગેાપવીને ગુરુજતાની બહુ પાસે અડાઅડ ન બેસે તેમજ ગુરુના સાથળને અડીને પશુ ન બેસે. પરંતુ મધ્યમ રીતે વિનય તથા વિવેક જાળવીને ગુરુજના પાસે બેસે.
નોંધઃ—જે આસને બેસવાથી ગુરુને કે ઇતરજંનેને વિઘ્ન થાય કે પેાતાને અવિનય જણાય તેવા આસને ન બેસવું ઘટે.
[૪૭] (હવે વચનવિનય ખતાવે છેઃ—) સંયમી સાધક અણુપૂછ્યા કદી ન મેલે તેમજ કોઇ ખેલતું હેાય તે પૂર્ણ ન મેલી રહે તે પહેલાં વચ્ચે પણ ન મેલે. પીઠ પાછળ કાષ્ઠની નિંદા ન કરે. તેમજ માયા ( કપટ ) અને અસત્ય એ બન્ને ઝેરને સથા તજી દે
[૪૮] વળી જે ભાષા મેાલવાથી ખીજાને અવિશ્વાસ ઉત્પન્ન થાય, જે વાણી ખેાલવાથી અન્ય જન શીઘ્રકુપિત થાય તથા જે વાણીથી કાઇનું અહિત થાય તેવી ભાષાને સથા ન મેલે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org