Vasudev Hindi Part 01

SR No.: 005228
Original Sutra Author: N/A
Author: Sanghdas Gani, Bhogilal J Sandesara
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 1947
Total Pages: 544
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 76

કથાની ઉત્પત્તિ
[ ૨૧ ]
,,
**
નરકમાં, ” સાધુને નરકગમન કયાંથી હાય ? ’ એમ વિચારીને રાજા ફરી પૂછવા માંડ્યો, 66 ભગવન્ ! પ્રસન્નચંદ્ર અત્યારે કાળ કરે તા કયી ગતિમાં જાય ? ’ ભગવાને કહ્યું, “ અત્યારે તે સર્વાર્થસિદ્ધિમાં જવાને ચેાગ્ય છે. ” રાજાએ પ્રશ્ન પૂછ્યા, “ તપસ્વીને માટે એક વાર નરકગતિ અને બીજી વાર દેવગતિ એમ દ્વિવિધ ઉત્તર આપે શાથી આપ્યા ? ભગવાને કહ્યું, “ યાનિશેષે કરીને તે સમયે અને અત્યારે તેણે અનુક્રમે અશાત અને શાતકના સ્વીકાર કર્યાં હતા. ” શ્રેણિકે પૂછ્યું, “ કેવી રીતે ? ” ભગવાને કહ્યુ, “ તારા અગ્રાનીકના પુરુષાના મુખથી પેાતાના પુત્રના પરાભવ સાંભળીને જેણે પ્રશસ્ત ધ્યાનના ત્યાગ કર્યો એવા તે જ્યારે તે એને વંદન કર્યું ત્યારે પોતાના અમાત્યરૂપી શત્રુઓ સાથે મનથી યુદ્ધ કરતા હતા; અને તેથી કરીને તે કાળે નારકગતિને ચેાગ્ય હતેા. તુ ત્યાંથી ચાલ્યા ગયા ત્યારપછી જેની ક્રિયાની શક્તિ જાગ્રત થઇ છે એવા તે ‘ મારા શિરસ્ત્રાણુથી શત્રુઓને મારું'' એમ વિચારીને પેાતાના લેાચ કરેલા માથા ઉપર હાથ મૂકતાં પ્રતિમાધ પામ્યા કે, “ અહા ! હું મારા કાર્યના ત્યાગ કરીને બીજાને ખાતર તિર્જનાથી વિરુદ્ધ એવા માર્ગોમાં ઉતરી પડ્યો. ” આમ પેાતાની જાતની નિંદા અને ગણુા કરતા તેણે ત્યાં જ મને પ્રણામ કરીને આલેચના લીધી અને પ્રતિક્રમણ કર્યું. અત્યારે તે પ્રશસ્ત ધ્યાની છે. તે અશુભ કર્મ તેણે ખપાવ્યું છે અને શુભ કર્મનું ઉપાર્જન કર્યું છે. આથી તેને માટે જુદા જુદા સમયે મેં એ જુદી જુદી ગતિના નિર્દેશ કરેલ છે. ”
ત્યારે કૂણિક રાજાએ પૂછ્યું, “ ભગવન્ ! ખાળકુમારને રાજ્ય સોંપીને પ્રસન્નચંદ્ર રાજાએ શાથી દીક્ષા લીધી? તે હું સાંભળવા ઇચ્છું છું.” ત્યારે ભગવાને(સુધર્માસ્વામીએ) કહ્યું—
“ પાતનપુરમાં સેામચંદ્ર રાજા હતા. તેની ધારિણી દેવી હતી. તે એક વાર ઝરૂખામાં એસીને પેાતાના પતિનું માથું ઓળતી હતી, તે વખતે સફેદ વાળ જોઈને તેણે કહ્યું, “ સ્વામી ! તુ આવી ગયેા છે. ” રાજાએ આમતેમ નજર નાખી, પણુ કાઇ નવા માણસ તેના જોવામાં ન આવ્યેા. એટલે તેણે રાણીને કહ્યું, “ દૈવિ ! તને દિવ્ય ચક્ષુ મળ્યાં હાય એમ જણાય છે. ” ત્યારે રાણીએ સફેદ વાળ બતાવીને કહ્યું, “ આ ધકૃત આળ્યેા છે. ” એ જોઈને રાજાએ રુદન કર્યું. ઉત્તરીયથી તેનાં આંસુ લૂછતી દેવીએ કહ્યું, “ જો વૃદ્ધપણાથી લજજા પામતા ા તા પિરજનાને દૂર કરી. ” ત્યારે રાજાએ કહ્યું. “ વિ ! એમ નથી. ‘ કુમાર બાળક હાઈ પ્રજાપાલનમાં અસમર્થ છે, ' એમ વિચાર કરતાં મને ગ્લાનિ થઇ. ‘ પૂર્વ પુરુષાના માર્ગે હું ગયા નહીં' એટલેા જ વિચાર મને આન્યા છે. તું પ્રસન્નચંદ્રની રક્ષા કરતી અહીં જ રહે. ” પણ રાણીએ તેા તેની સાથેજ દીક્ષા લેવાના નિશ્ચય કર્યો હતા.
"
*
ત્યારપછી પુત્રને રાજ્ય આપીને ધાત્રી અને દેવી સાથે રાજાએ દિશાપ્રેાક્ષક તાપસ (તાપસની એક જાતિ ) તરીકે દીક્ષા લીધી, અને એકાન્ત આશ્રમમાં રહેવા લાગ્યા. દીક્ષા