Vasudev Hindi Part 01

SR No.: 005228
Original Sutra Author: N/A
Author: Sanghdas Gani, Bhogilal J Sandesara
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 1947
Total Pages: 544
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 71

| [ ૧૬ ]
વસુદેવ-હિંડી :: પ્રથમ ખંડ :
અર્થના અનુચિત ઉપયોગ વિષે ગેપ યુવકનું દષ્ટાન્ત
અંગ જનપદમાં અસંખ્ય ગાય અને ભેંસના માલીક એવા ગોવાળિયાઓ રહે છે. તેમના કુળને એક વાર ચેરેએ લૂંટયું. પ્રથમ પ્રસૂતા એક રૂપવતી તરુણુને બાળકને ત્યાગ કરાવીને તેઓ હારી ગયા. તેને તેમણે ચંપાનગરીમાં ગણિકા-હાટમાં વેચી. ગણિકાએ વમન-વિરેચનાદિ ઉપચારોથી તેની સારવાર કરી અને ગણિકાની કલાઓ શિખવી. એટલે એક લાખનું તેનું મૂલ્ય થયું. હવે અનુક્રમે ઉછરતાં યુવાવસ્થામાં આવેલ પેલે બાળક ઘીનાં ગાડાં ભરીને ચંપાનગરીમાં ગયો. ઘી વેચ્યું. ગણિકાનાં ઘરમાં સ્વછંદપણે ક્રીડા કરતા તરુણ પુરુષોને તેણે જોયા. તેણે વિચાર કર્યો, “આ પ્રમાણે ઇચ્છિત યુવતિ સાથે વિહાર ન કરું તે મારું ધન શા કામનું?” એમ જોતાં જોતાં જે ગણિકા પોતાની માતા હતી તે જ તેને ગમી. તેણે એને ઈચ્છિત શુક આપ્યું.
હવે તે ગોપ યુવક સંધ્યાકાળે સ્નાન કરી અલંકાર પહેરીને પોતાની માતા જે ગણિકા હતી તેની પાસે જવા નીકળ્યા. અનુકંપાવાળી દેવતાએ વત્સ સહિત ગાયનું રૂપ ધારણ કરીને પોતાની જાતને એની સમક્ષ બતાવી. રસ્તામાં એને પગ વિષ્ટાથી ખરડાતાં તે પેલા વાછરડા ઉપર લુછવા માંડ્યો. એટલે વાછરડાએ મનુષ્યવાણીથી કહ્યું, “માતા! આ એક પુરુષ છે, જે અમેધ્યથી લીંપાયેલો પોતાનો પગ મારા ઉપર લુછે છે?” ગાયે કહ્યું, “વત્સ! ક્રોધ ન કરીશ. આ મંદભાગ્ય પિતાની માતા પાસે અકૃત્ય સેવવા માટે જાય છે, એવો માણસ તને આમ કરે એમાં કંઈ મોટી વાત નથી.” આમ કહીને તે અદશ્ય થઈ ગઈ. પેલા ગેપ બાળકે વિચાર કર્યો, “મારી માતાને ચોરે હરી ગયા હતા એમ સંભળાય છે. શું તે ગણિકા થઈ હશે? મને અહીંથી પાછો વળવા દે. અથવા તેને જ જઈને પૂછું.” આમ વિચારી ગણિકાને ઘેર પહોંચ્યો. ગણિકાએ નિમંત્રણ, ભજન, ગીત, વારિત્ર અને નૃત્યથી તથા હદયને હરી લે તેવા આદરથી તેનું રંજન કરવા પ્રયત્ન કર્યો, પણ જેણે કાર્યને નિશ્ચય કર્યો છે એવા તેણે કહ્યું, “આ બધું રહેવા દે, તારી ઉત્પત્તિ કહે.” તેણે જવાબ આપે, “જે નિમિત્તે ધન આપીને આવે છે તે મારા યુવતિગુણેના વિસ્તાર વિષે પૂછ. મારી કુલકથાનું તારે શું કામ છે?” તેણે કહ્યું, “ તારી ઉત્પત્તિનું જ મારે કામ છે, માટે કૃપા કરીને કંઈ છુપાવ્યા વગર તે કહે.” તેણે વિચાર્યું, “કહું? કંઈ દોષ તે નહીં થાય?” પછી તેણે માતા-પિતા અને સ્વજનનાં નામ સાથે નિશાનીપૂર્વક બધું કહ્યું.
પ્રભવ! જે દેવતાએ પ્રતિબંધ કર્યો ન હોત તો એ ગોપ યુવકના ધનને ઉપયોગ કે થાત?” પ્રભવે જવાબ આપે, “એમાં મારે કંઈ કહેવાનું નથી. તમે જે કહો છો તે યોગ્ય છે.” જંબુકુમારે કહ્યું, “આ પ્રમાણે ખરી વાત જાણ્યા પછી તે ભેગાભિલાષી થાય ખરો?” પ્રભવે કહ્યું, “નહીં જ.” જંબુએ કહ્યું, “આ વસ્તુ પ્રતિબોધ પામેલાજાગેલાઓ માટે છે, ઊંઘતા માટે નથી. સર્વત્ર જ્ઞાન એજ પરિત્રાણ-રક્ષણ છે.”