Page Text
________________
વસુદેવ—હિ'ડી : : પ્રથમ ખંડ :
રથનૂપુરચક્રવાલ નગરમાં જ્વલનજટી નામે વિદ્યાધરરાજા હતા. તેની સુપ્રભા દેવી હતી, અસૂર્યના જેવા તેજયુક્ત તેમના અકીતિ નામે કુમાર હતા, અને સ્વય’પ્રભા પુત્રી હતી. તે કન્યા રૂપવતી હતી. તે રાજાના સભિન્નશ્રોત નામે નૈમિત્તિક હતા જ્વલનજટીએ તેને પૂછ્યું, “ આર્ય ! કહેા, સ્વયંપ્રભા કુમારી ને આપવી ? શું અશ્વથીવ રાજાને આપવી કે બીજા કેાઇ વિદ્યાધરને ? ’ તેણે નિમિત્તના ખળથી જોઇને કહ્યું, રાજા અશ્ર્વશ્રીવ અલ્પાયુ છે. આ કુમારી વાસુદેવની અગ્રમહિષી થશે. તે (વાસુદેવ) પ્રજાપતિ રાજાના પુત્ર ત્રિપૃષ્ઠ નામે છે, તેને એ કન્યા આપેા. મેં જ્ઞાનચક્ષુથી એ જોયુ છે. ’” રાજાએ સ્વીકાર્યું કે, “ એ વસ્તુ તમે કહેા છે તે પ્રમાણે છે. ” એ પ્રમાણે
''
નક્કી થયું.
[ ૩૬૨ ]
જેને વિદ્યાધરા અને માનવા નમેલા હતા એવા અશ્વગ્રીવે નૈમિત્તિકને પૂછ્યું, “ભગવંત! મારા શત્રુ છે કે નથી ?” નૈમિત્તિકે જોઇને કહ્યુ, “છે.” તેણે પૂછ્યું, “તેને કેવી રીતે જાણવા ? ” નૈમિત્તિકે કહ્યું, “ જે તારા ચસિંહ દૂતનું અપમાન કરશે અને પશ્ચિમ પ્રદેશમાં હિમંત પર્યંતની સમીપે આયુધ વગર સહુને મારશે તેનાથી તારું મૃત્યુ થશે; એમાં સ ંદેહ નથી.” પછી તેણે પરીક્ષાપૂર્વક સર્વ રાજકુલામાં ચડિસ'ને માકલ્યા. તે સર્વ સ્થળેથી સન્માન પામીને આવતા હતા, પણ ‘પ્રેક્ષાગૃહમાં ગયેલા અમારા પિતાને તું હેરાન કરે છે' એમ કહીને પ્રજાપતિના પુત્રાએ તેનું અપમાન કર્યું. પણ સાચી હકીકત જાણતાં દક્ષે તે દૂતને મનાવ્યે કે, “ આ તેા તમારા જ કુમારા છે. તેઓ બાળક અને અજ્ઞાન છે, માટે મને ક્ષમા કરો.” એમ કહી સન્માન કરીને તેને વિદાય કર્યો. દૂતે અશ્વશ્રીવને પેાતાનુ સન્માન થયાનું કહ્યું, પણ અપમાન થયાનું કહ્યુ નહીં. પણ અશ્વશ્રીવે ( બીજી રીતે ) જાણી લીધું કે પ્રજાપતિના પુત્રાએ તેનું અપમાન કર્યું હતું. પછી તેણે (દક્ષને) કહેણુ માકલ્યું, “ કુમારે! ભલે અહીં આવે, મારે તેમને મળવું છે. ” દક્ષે કહેવરાવ્યું કે, “ તમારી જ આજ્ઞાથી તેઓ પશ્ચિમ દિશામાં સિંહના ભયનુ નિવારણ કરવા ગયા છે.
ܕܕ
થમાં બેઠેલા ત્રિપૃષ્ઠે સિંહને જોયા. · રથમાં બેઠેલા અને પગે ચાલનારનું યુદ્ધ અસમાન-અયેાગ્ય છે.' એમ વિચારીને તે રથમાંથી નીચે ઊતર્યાં. ફરી પાછુ તેણે વિચાર્યું,
r
સાયુધ અને નિરાયુધ લડે એ વૈ।ગ્ય નથી. ” એમ વિચારીને તેણે તલવાર ફેંકી દીધી. પછી ડામે હાથ પાછળ સ કાચીને તે ઊભું રહ્યો. સિ ંહે ત્રાપ મારી, અને તેના (જમણેા) હાથ માંમાં લીધે, એટલે તેણે સ'કાચેલા હાથ લાંખા કર્યાં. નહીં ગભરાયેલા ત્રિપૃષ્ઠ
૧. અહીં મૂળમાં ાઇિમે (પૂર્વીમાં) પાઠ છે, પણ ઘેાડી જ પંક્તિએ પછી ત્રિપુષ્ઠ પશ્ચિમ દિશામાં ગયાના ઉલ્લેખ આવે છે. કેતુમતી લલકમાં શ્રી શાન્તિનાથના ચરિત્રમાં આ કથા આવે છે ત્યાં અપરાન્તમાં-પશ્ચિમમાં સિહને મારવાની વાત આવે છે. આથી મૂળનાં પદ્ધિમ અને દ્ઘિમ એ બે પાઠમાં વૃદ્ધિમ પાઠ સાચા હેાય એ સભવિત જણાય છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005228 |
| Book Title | Vasudev Hindi Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Sanghdas Gani, Bhogilal J Sandesara |
| Publisher | Atmanand Jain Sabha |
| Publication Year | 1947 |
| Total Pages | 544 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 17 MB |