________________
ધમ્મિલ–હિ ડી
[ ૫૩ ]
,,
C
મારી પાસે એક માણુસ માકલ્યા કે, “ ભાઇ! આવા, તમે પણ ખાઓ. ” મેં કહ્યું કે, “ મારું માથું દુ:ખે છે. પણ મારું માને તે તમે પણ આ આહાર ન ખાશે; આમ કહીને મેં એને વાર્યાં. તેણે જઇને પેલા માણસેાને તથા પરિવ્રાજકને કહ્યું, એટલે તે પરિવ્રાજક મારી પાસે આવીને ખેલ્યા, “ દેવાનુપ્રિય ! આવા, તમે પણ દેવનું શેષ ખાએ. ” મે' તેમને કહ્યું, “ વધારે ખારાક મારાથી જીરવાય એમ નથી. ” પછી તે રિત્રાજક આ તા મહાદુષ્ટ છે ’ એમ વિચારીને ગયા; અને સુખપૂર્વક બેઠેલા સાના માણસાને પાતે જાતે જ કેડ બાંધીને પીરસવા લાગ્યા; પેલા લેાકેા પણ અજ્ઞાનને લીધે વિષમિશ્રિત આહાર શૈાખથી ખાવા લાગ્યા. એટલામાં સૂર્ય અસ્ત પામ્યા, અને પેલા માણસા પણ ઝેર શરીરમાં વ્યાપી જતાં અચેતન થઇને પડ્યા. પરિવ્રાજક પેાતાના ત્રિદંડના લાકડામાંથી તલવાર કાઢીને તે બધાનાં માથાં કાપી નાખી તલવાર સાથે દોડતા મારી પાસે આવ્યેા. મારા ખભા ઉપર તેણે તલવારના ઘા કર્યાં તે ઢાલવડે ચૂકાવીને મજબૂત મૂઠવાળા ખડ્ગવડે મે' તેના ઉપર ઘા કર્યો, જેથી તેના મન્ત્ર સાથળ કપાઈ જતાં તે ધરતી ઉપર પડ્યો.
..
પછી તે ખેલ્યા, “ પુત્ર ! હું ધનપૂજક નામના ચાર છું. આ પહેલાં મને તારા સિવાય બીજી કેાઈ છેતરી શકયું નથી. સાચે જ માતાએ તને એકલાને જ જણ્યા છે. ” ફ્રી પાછા તે કહેવા લાગ્યું, “ વત્સ ! આ પર્વતના પશ્ચિમ પ્રદેશમાં એ નદીના મધ્યભાગમાં એક માટી શિલા છે. ત્યાં ભેાંયરું છે. ત્યાં મેં ઘણું ધન રાખેલુ છે. જા, એ ધન તું લે. મારા અગ્નિસંસ્કાર તું કરજે. ” એમ કહીને તે મરણ પામ્યા. પછી મેં લાકડાં ભેગાં કરીને તેને અગ્નિસંસ્કાર કર્યા. પછી હાથપગ ધોઇને રથ જોડીને નીકળ્યા. મેં વિચાર્યું, “ ધનનું... મારે શું કામ છે ? ' (આમ વિચારીને તેના ભડાર લેવા ગયા નહીં).
આ પછી મે' ઘેાડાઓને માર્ગ ઉપર લીધા અને શ્યામદત્તાની સાથે પ્રવાસ કરવા લાગ્યો. એમ કરતાં અમે અનેક પ્રકારનાં વૃક્ષાથી ગહન, વેલ અને લત્તાએનાં શુક્ષ્માથી યુક્ત, પર્વતની ગુફાએમાંથી વહેતા ઝરણાંઓવાળી, અત્યંત ભયંકર, ચીમરીના ભયાનક શબ્દેથી ન્યાસ, કાઇક સ્થળે વાઘ અને રીંછના ઘુરકાટથી શબ્દાયમાન, વાંદરાઓની ચીસેાથી યુક્ત, અનેક પ્રકારના જંગલી અવાજોથી કાનને ત્રાસદાયક, ભિલ્લાએ ત્રાસ પમાડેલા વનહસ્તીએના ચીત્કારથી ભરેલી, તથા કાઇક સ્થળે હાથીએવડે ‘મડમડ' અવાજ સાથે ભંગાતા સલકીવનવાળી ભયાનક અટવીમાં અમે આવ્યાં. ત્યાં કેટલેક સ્થળે ઢાળાયેલ લેટ, ચાખા, અડદ તથા ઘીના ઘડા, આમતેમ પડેલી ખાંડણીએ, કાણાં તેલનાં કુલ્લાં તથા અસ્તવ્યસ્ત પડેલાં અનેક પ્રકારનાં છત્રા અને પગરખાંએ જોઇને મે વિચાર કર્યો કે, “ નક્કી, હાથીના ઘાર ભયથી ત્રાસેલા સાના લેાકેાના પલાયનનાં આ ચિહ્નો છે. ’’ આ બધુ જોતાં જોતાં અમે તેની બાજુમાં થઈને અટવીમાં આગળ ચાલ્યાં. એટલામાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org