Damyanti Charitra

SR No.: 005225
Original Sutra Author: N/A
Author: Manikyadevsuri
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Publication Year: 1949
Total Pages: 324
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 19 MB

Page 211

[ ૧૮૪]
શ્રી દમયંતી ચરિત્રઃ અંધ ૫ મે. સર્ગ આઠમે.
તેનું નામ શકુતલા પાડવામાં આવ્યું. જ્યાં સુધી તેને વિવાહિત કરવામાં ન આવે ત્યાં સુધી તે તાપસીવ્રતનું પાલન કરે છે અને પિતાના સરખા નેત્રવાળી હરણુઓની સાથે રહે છે. ગાલવ ઋષિ તો કોઈ યોગ્ય વરને તેણી આપવા ઈચ્છે છે, જ્યારે તેણના હૃદયમાં તાપસવ્રત અંગીકાર કરવાની ભાવના છે.” રાજાને એ પ્રમાણે જણાવતી પ્રિયંવદાને સાંભળીને પિતે રેષે ભરાઈ હોય તેમ શકુન્તલા ત્યાંથી ઊભી થઈને ચાલવા લાગી અને “તારું આ અયોગ્ય કથન ગૌતમીને જણાવી દઈશ” એમ બોલતી અને શીધ્રપણે જતી શકુંતલાને પ્રિયવંદાએ અટકાવી. બાદ તેણીને કહ્યું કે –“રોષે ભરાયેલી છે શકુન્તલા ! હું તને કેમ જવા દઉં? તું મારી દેવાદાર છો. મારા બે વૃક્ષને તારે પાણી પાવાનું બાકી છે તે કાર્ય તું પૂર્ણ કરી દે.”
આ પ્રમાણે મશ્કરી કરવામાં ચતુર તે પ્રિયંવદા વડે વસ્ત્રથી પકડાયેલ શકુન્તલાને મુક્ત કરવાને માટે રાજાએ પિતાને હાર તેણુને આપે. રાજાના આવા પ્રકારના બહુમાનને લીધે પ્રિયંવદાએ શકુન્તલાને જલદી છેડી દીધી અને તેઓ સર્વને પરસ્પર વાર્તાલાપ શરૂ થયો. રાજા પણ શકુન્તલાને ચાહવા લાગ્યા અને શકુન્તલા પણ રાજા પ્રત્યે પ્રીતિવાળી બની, બંને સખીઓએ તથા પ્રકારને ભાવ અનુભવ્યું તેથી તે ચારે વ્યક્તિઓને હર્ષ થયા.
રાજાને અનુસરીને આવતાં સિનિકેથી ઊડેલી ધૂળથી તે વનપ્રદેશ અંધકાર મટી બની ગયા અને તાપસ લેકેથી વ્યાપ્ત તે ચારે જણાનો વાર્તાલાપ પણ બંધ થઈ ગયા પિતાના સમસ્ત લશ્કરને આશ્રમની બહાર રાખવાને માટે રાજા જલ્દી ઉઠીને ચાલી નીકળે અને કામદેવથી જેની ગતિ અટકાવાયેલી છે તેવી શકુન્તલા પણ પિતાની બંને સખી સાથે ઝુંપડી તરફ પાછી ફરી.
પોતાના પગમાં ડાભની સળી વાગી છે તેમજ પોતાનું વસ્ત્ર વૃક્ષની ડાળમાં વીંટળાઈ ગયું છે એમ વ્યર્થ દેખાવ કરતી શકુન્તલા વારંવાર ઉભી રહેતી હતી, એમ રાજાએ જોયું એટલે તે દિશા તરફ પિતાના નેત્રને ફેંકતા તેના મનને શકુન્તલાએ પણ મદિરાપાનની માફક શૂન્ય (નિશ્રેણ) બનાવ્યું-વ્યાકુળ બનાવ્યું.