________________
ચતુર્થ તરંગ.
તેની પ્રસન્નતા થશે, અને મને દાનથી ઉત્પન્ન થતું પુણ્ય પ્રાપ્ત થશે. આંબાને પાણી પણ પવાય અને પિતૃની તૃપ્તિ પણ થાય એ ન્યાય વડે બન્ને બાબત થશે.” આ પ્રમાણે વિચાર કરીને તે પૃથ્વીધરે આકાર નગરમાં મુસાફરોના સમૂહને પ્રસન્ન કરનારી એકમેટી દાનશાળા માંડી. તેમાં ઉત્તમ પુરૂષ આવે તેમને નિર્મળ જળવડે રનાન કરાવવામાં આવતું, અને સામાન્ય માણસોને માટે પગ ધોવાનું પાણી તૈયાર રાખવામાં આવતું, તેમજ તે દાનશાળાની પાસે કરાવેલા ચેત્યમાં તે સર્વે અરિહંતની પ્રતિમાને નમસ્કાર કરતા હતા, તેથી સાધમિક થયેલા તે સર્વેને ભોજન કરાવવામાં આવતું. અહો ! તેને વિવેક કે છે? ત્યાં અનેક પ્રકારનાં ઘણું પકવાને, ખાંડયુક્ત માંડા (માલપુવા) અખંડ (આખા) અને ઉજ્વળ ચોખા (ભાત), પીળા રંગને પામેલી અને વિઘાર વગેરેના ગુણવાળી દાળ, નાકે પીવાય તેવું ઘી, ઘણા શાક, પિત્તને શમાવનાર કરંભે, નેહવાળું (ચીકાશવાળું) દહીં અને લવીગના સંગથી સુગંધિ કરેલું શિતળ પાણી. આ સર્વને આવેલા મનુષ્ય ઇચ્છા પ્રમાણે ખાતા પીતા હતા. જમ્યા પછી તેમને કપૂર સહિત અને નાગરવેલના પાન સહિત સેપારી આપવામાં આવતું હતું, તથા સુવા બેસવા માટે સુંદર પલંગ આપવામાં આવતા હતા, ત્યાં આવનાર પ્રવાસી જને સ્વાદિષ્ટ ભોજન કરતા અને સુખે સુતા હતા તેથી તેઓ પોતાની સ્ત્રી અથવા માતાના હાથને કે પિતાના ઘરને સંભારતા પણ નહોતા. કઈ પ્રવાસી દાનશાળાના માલિકનું નામ પૂછતા, તે તેને હેમાદિ પ્રધાનનું નામ કહેવામાં આવતું હતું. આ પ્રમાણે તેણે તે દાનશાળા ત્રણ વર્ષ સુધી અખંડ ચલાવી. તેથી ભેજન કરીને પ્રસન્ન થયેલા ભાટચારણ જ્યારે દેવગિરિ નગરીમાં જતા હતા ત્યારે તે ત્રણ વરસ સુધી આદર પૂર્વક હેમાદિની આ પ્રમાણે પ્રશંસા કરતા હતા–“ હે હેમાદિ મંત્રી ! કારપુરરૂપી વલ
ક્યારે છે, તેમાં જગતના લોકોને પ્રીતિ કરનારી દાનશાળારૂપી પવિત્ર બીજ ( પુણ્યરૂપી બીજ) વાવેલું છે, સાધુરૂપી સૈન્ય તેને ત્યાગ કર્યો છે, તેથી આ વિસ્તાર પામેલી કવિતારૂપી પાણીની નકવડે તૃપ્ત થઈને તેમાં તમારી અનુપમ કીતિરૂપી લતા ઉત્પન્ન થઈ છે, તે આજે
૧ સૈન્યના ઉપદ્રવ રહિત છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org