________________
૧૭૪ ઃ આધ્યાત્મિક નિબંધ રહે અર્થાત્ તે શાંત, સ્થિર અને ગંભીર સ્વરૂપે રહ્યા કરે; તે વેળાએ શુદ્ધ ભાવનું એવું પરિણમન રહે કે જેથી સમુદ્રમાં ખારાશને કણ પણ પ્રવેશી ન શકે; વળી તેના અમૃતમય બિંદુને સ્પર્શ પણ જો કોઈને તેના પુણ્યોદયે થાય તે તેના અચિંત્ય પ્રભાવથી તે જીવને અપૂર્વ ગુપ્ત પ્રેરણાનો, તેની અંતરશક્તિના આવિષ્કારને અને કલ્યાણના ઉઘાડને લાભ સંપ્રાપ્ત થાય એવું સામર્થ્ય તેમાં રહ્યું છે; હદયપટ પર પડેલી પ્રેમચાદરને અત્યંત વિસ્તૃત કરી અને તેને અગણિત તેજસ્વી પ્રેમ તારલાઓથી મઢી લઈ, તે શ્વેત ચાદરને આખા વિશ્વમાં પાથરી દો, જેથી અહંકાર તથા મમકારને સંપૂર્ણ નાશ થાય અને પ્રેમ તેની પરાકાષ્ટાની છેવટની હદે પહોંચી મૌનતાને ધારણ કરે. વધારામાં અહીં એટલું કહેવાનું છે કે વાસ્તવમાં દરેકે દરેક ગુણની ઉત્કૃષ્ટમાં ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ એટલે મૌનતા અથવા શાંતતા.
આટલા લેખ ઉપરથી સ્પષ્ટ થયું હશે કે પ્રેમ એ વિકાસના સ્વભાવવાળું પરમ તત્વ છે. તે એકાએક પૂર્ણતાની ટોચ સુધી પહોંચી શકતો નથી. પ્રેમનાં બિંદુઓ ક્રમે ક્રમે વધી અંતે સિંધુ રૂપે થાય છે, જે સિંધુ વિશાળ, ધીર, ગંભીર અને શાંત હોય છે. વિમળ પ્રેમયાત્રામાં અમુક હદે આગળ વધ્યા પછી બીજાઓની દષ્ટિતળે આવી શકે એવાં આશ્ચર્યકારક દૈહિક ચિહ્નો જેવા મળે છે. પ્રેમીજનની આંખે ચળકાટ મારતી અને પ્રેમ-નીરથી જૂનાધિક અંશે ભીંજાયેલી રહેતી હોય છે, ચહેરા
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
