________________
“ૉયલ ઓક” નીચે
૧૧૭ “વાહ, વાહ! તું સખી કેટલી સમજણી છે અને સ્ત્રીના પોતાની જાત પ્રત્યેના ગૌરવને કેટલું પ્રમાણે છે!” મતાલે રાજી થતી બોલી ઊઠી.
“પણ આપણી આ શાણી સખી કેમ કશું કહેતી નથી?”
મને તમારી વાત સમજાતી નથી, ભાઈ,”લુઇઝા બોલી ઊઠી; “તું તો જાણે આ દુનિયા બહારના લોકોની ભાષા બોલતી હોય એમ મને લાગે છે.”
“તારી દુનિયા તને મુબારક!” માંતા બોલી ઊઠી.
“હા, હા, જે દુનિયામાં પુરુષો સ્ત્રીનું પતન થાય ત્યાં સુધી જ તેને પૂજ્યા કરે છે, અને એક વાર તે પડી એટલે તેને ફાટેલા ચીંથરા તોલે ગણી અવગણે છે!” તોને શારે ભભૂકી ઊઠી.
પણ, પતનની વાત હું ક્યાં કરું ? હું તો હૃદયની વાત જ કરું છું. હું તો એમ માનું છું કે, સ્ત્રીનું પ્રેમભર્યું હૃદય જ તેની ચપળતા કરતાં તેનું સાચું બળ છે. સ્ત્રી જયાં સુધી દિલ દઈને ચાહે છે એમ પુરુષને ખાતરી નથી થતી, ત્યાં સુધી તે પણ સ્ત્રીને દેવીની પેઠે પૂજતો ભક્ત નથી બનતો. ચપલા સ્ત્રી પોતાનાં નખરાંથી પુરુષને ઉન્મત્ત-ગાંડો બનાવી શકે, પરંતુ પુરુષને કેવળ ઉન્મત્ત બનાવવો, એ સ્ત્રીને માટે ભયંકર જોખમકારક વસ્તુ છે. પ્રેમ તો સતત ચાલતી રહેલી સંપૂર્ણપણે આત્મબલિદાનની ક્રિયા છે. પરંતુ, તે માત્ર એકપક્ષીય નથી રહેતી; એકબીજામાં એકરૂપ બની જવા ઇચ્છતાં બંને પાત્રો એ રીતે આત્મસમર્પણ કરવા તત્પર બની રહે છે. હું કદી પ્રેમ કરીશ, તો મારો પ્રેમી મને સ્વતંત્ર અને નિષ્કલંક રહેવા દે એવી તેની પાસે હું અપેક્ષા રાખીશ; સાથે સાથે તેને એટલી ખાતરી પણ થતી રહેશે કે, હું ના પાડું છું, પણ એ ના પાડવાથી મારું આખું હૃદય ચિરાઈ જાય છે. અર્થાત્ હું ના પાડું છું, તે જ મારું તેને માટે અર્પેલું વજન છે. સામેથી તે પણ મારો આદર કરશે અને મારી બરબાદી નહિ ઇચ્છે; અને છેવટે તું કહે છે તેમ, મારુ પતન થશે, જેને હું સ્વાર્પણ કર્યું ત્યારે તે ખરેખર પોતાને ધન્ય
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org