________________
હરિલમી કરવા માટે કેવા અને કેટલા શરમાવે એવા પ્રયત્ન ? તેના અકળાઈ રહેલા મને કેટલીકવાર બળવો પણ કર્યો હતો, પણ એમાંથી જ એકાએક કાણે આવીને તેની રગશયા ઉપર
ડીક ક્ષણ માટે પિતાને પરિચય આપી ગયું ? તેના બાપના ઘરની વાત પૂછવાનો વખત મળ્યો નહોતો, પરંતુ પૂછયા વિના જ લમી કેણ જાણે કેમ કરીને સમજી ગઈ કે તે તેની પેઠે કલકત્તાની કરી કદી ન હોય.
ગામમાં વાંચતાં લખતાં આવડે છે એવી વિપિનની સ્ત્રીની ખ્યાતિ હતી. લક્ષ્મીએ ધાર્યું કે ઘણું કરીને બહુ બહુ તો રાગડા કાઢી રામાયણ મહાભારત વાંચી શકતી હશે. પરંતુ એથી વધારે નહિ હોય. જે બાપે વિપનના જેવા દીન દુ:ખીને દીકરી દીધી તેણે કંઈ ખાસ માસ્તર રાખી નિશાળે ભણાવેલી પાસ કરાવેલી કરી આપી નહિ હોય. તે ઊજળા શ્યામ રંગની હતી. ગોરી ન કહેવાય. પરંતુ રૂપની વાત છેડી દઈએ તે પણ કેળવણ, સંસર્ગ કે રિથતિ–કઈ પણ બાબતમાં વિપિનની સ્ત્રી તેની બબરી કરી શકે એમ નહતું. પરંતુ એક બાબતમાં લક્ષ્મીને પોતાની જાત જાણે ઊતરતી લાગી, તે તેનો અંડરવર, બરાબર સંગીત જેવા, અને બેલવેની ઢબ પણ જાણે તદ્દન મધથી ભરેલ; જરા પણ અસ્પષ્ટતા નહિ. બધી વાત જાણે તે ઘેરથી મોઢે કરીને આવી હોય એવી સ્વાભાવિક. પરંતુ બધા કરતાં જે વસ્તુ તેને વધુ ખેંચી તે તો એ સ્ત્રીનું અતડાપણું, તે પિતે ગરીબ ઘરની વહુ હતી એ વાત એણે મોઢે બોલ્યા વિના પણ એવી રીતે જણાવી દીધી હતી
૧૫૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org