________________
૬૪
શ્રીપાળ રાજાનો રાસ.
સુભટ સબૂરા સહશ દશ, વડા વડા ઝંઝાર; બેઠા ચિહુ દિશિ મોરચે, હાથ વિવિધ હથિઆર. ઈધણુ જલ સંબલ ગ્રહી, બહુ વ્યાપારી લોક; સોહે બેઠા ગેખડે, નૂર દિયે ધન રેક. હવે નાંગર ઉપાડવા, વડા જાંગની જામ; નાલ ઘકી નાલ સવિ, હુઈ ધડધડ તા. સવિ વહાણના નાંગરી, કરે ખરાખર જેર; પણ નાંગર હાલે નહીં, સબળ મ તવ સેર.
૧૫ ધવલશેઠ ઝાંખો થયો, ચિંતા ચિત્ત ન માય; શકતરિ પૂછણ ગયો, હવે કિમ કરવું માય ! શકતરિ કહે શેઠ સુણુ, વહાણ થંભ્યાં દેવી; છોડે બત્રીસલક્ષણુ–પુરુષતણે બલિ લેવી.
૧૭ અર્થ –સંબી નામની નગરીને એક વળશેઠ નામને ધનવંત શાહકાર છે, કે જેની પાસે અનર્ગળ-ન ગણી શકાય એટલું ધન હોવાથી લોકો તેને કુબેરભંડારી કહે છે. તે શેઠ બહુ બહુ જાતનાં કરિયાણાનાં ગાડાં, તથા ઊંટ ઉપર મજબુત ગુણે ગોઠવીને ભરૂચ બંદરે આવી પહોંચ્યું. અને તે બધી ચીજો વેચી તથા બીજી બહુએ નવી ખરીદીને લાખો કરે ને નફે મેળવવા લાગે. ત તે પછી દરિઆઈ માર્ગો પરીપે મુસાફરી કરી બેસુમાર ન લેવાની ઉમેદને લીધે તેણે તે સંબંધી સર્વ તૈયારી કરી. એટલે કે પોતાના ઘરનાં વહાણે તૈયાર કરાવ્યાં–તેમાં પણ એક જંગ જાતનું મોટું વહાણ એવું તૈયાર કરાવ્યું કે તેની અંદર (૬૦) તો કુવાભ હતા. તેમ જ બીજા પણ સોળ ભેળ કુવાથંભવાળાં જૂગ જાતીનાં અડસઠ (૬૮) વહાણ તૈયાર કરાવ્યાં. વળી એક સે (૧૦૦) મોટી સફર કરનારાં સફરી વહાણ કરાવ્યાં તથા વેગડ જાતનાં પણ એક સે આઠ (૧૦૮) બનાવ્યાં, તેમજ દ્રોણમુખ જાતનાં ચોરાશી (૮૪) સિલ જાતિનાં ચેપન (૫૪), ખૂપે જાતનાં પાંત્રીશ (૩૫) અને ખરાબ કે વમળમાં પણ બેધડક સફર કરે તેવાં આવર્ત જાતનાં પચાસ (૫૦) વહાણએવાં અનેક જાતનાં જહાજ કરાવ્યાં, કે તેના ભેદ કેણ ગણી શકે ! મતલબ કે તેનું ખરેખરૂં વર્ણન પણ ન થઈ શકે તેવા પાંચસે વહાણ કરાવ્યાં. અને તે પાંચસોએ વહાણ અનેક કરિયાણાની વસ્તુઓથી ભર્યા અને રાજાને હુકમ મળતાં ભરૂચ બંદરની ગાદીમાં તે વહાણોને દાખલ કરવામાં આવ્યાં. તે વહાણોની અંદર માલિમ જાતના
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org