Shripal Raja no Ras

SR No.: 005172
Original Sutra Author: N/A
Author: Sarabhai Manilal Nawab
Publisher: Jain Kala Sahitya Prakashan Gruh
Publication Year: 1960
Total Pages: 388
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 24 MB

Page 207

શ્રીપાળ રાજાને રાસ. સૈન્ય સાગર સમાન છે તેમાં મારૂં શિન્ય સાથવા સરખું નિર્બળ છે એમ જે તે કહ્યું, પણ તેવા સિન્યવાળા બીજા રાજાઓ જાણવા, મને તો તે સમુદ્ર સરખા લશ્કરને શોષી લેનાર વડવાનળ જે જાણજે. હું તે સાગરસમ સેનાને એક જ ઝપાટે શેષી લેવામાં જરા પણ ઓછાશ રાખીશ નહીં, માટે તું હેલે જઈને તારા રાજાને કહેજે કે હું પણ તારાં પગલાં ચાંપતે જ વેગસહિત લડાઈ કરવા આવું છું. બળની પરીક્ષા લડાઈને મેદાને નમાં કરવી એગ્ય છે. આ વચનમાં વાદ કરવો તે નકામે જ છે; જેની તરવાર તેજ અને વિજયી તેની આ પૃથ્વી છે, પણ બાયલાની નથી અને જેની વિદ્યા સતેજ છે તેની જ દક્ષિણ મેળવવામાં સામર્થ્યતા છે; પણ અભણ અબૂઝતાવાળામાં નથી. અથવા તો તરવારની તાળી પાડી પૃથ્વી મેળવવી ઉત્તમ છે અને દાન વિદ્યાનું સર્વોત્તમ છે, નહીં કે આમ કાલાવાલા કરી પૃથ્વી પાછી મેળવવી ભારૂપ છે! અગર તે ખાંડા વડે કપાતા શિરને સાટે મળનારી પૃથ્વી છે; પણ આમ વાકય પ્રગરૂપ વિદ્યાદાન વડે મળનારી નથી; માટે ઉતરે મેદાનમાં ને જે જિતશે તે પૃથ્વીનો પતિ થશે” આ પ્રમાણે વચન કહી અજિતસેન ચૂપ રહ્યો કે તુરત દૂત નમન કરી ઉજજયની ભણી રવાના થયે. કવિ જસવિજયજી કહે છે કે-આ શ્રીપાલ રાસના ચોથા ખંડમાં ત્રીજી ઢાળ બંગાળ રાગ સહિત પૂર્ણ થઈ તે એ જ જણાવે છે કે જે માનવ શ્રી સિદ્ધચકજીના સત્ય ભાવથી ગુણ ગાય તે માનવ અવશ્ય વિનય સુયશરૂપ સુખ પ્રાપ્ત કરે છે.
૧૧ થી ૧૭
દોહા-છંદ. વચન કહે વયરી તણાં, દૂત જઈ અતિ વેગ; કડુ કાને તે સુણી, હુએ શ્રીપાલ સતેગ. ઉચ્ચ ભૂમિ તટની તટે, તેના કરી ચતુરંગ; ચંપા દિશિ જઈ તિણે દિયા, પટ આવાસ ઉલ્લંગ. સામો આવ્યો સબલ તવ, અજિતસેન નરનાહ;
માંહોમાંહિ દલ બિહુ મલ્યાં, સગરવ અધિક ઉત્સાહ. ૩ અર્થ – દૂત બહુ જ ઉતાવળે પંથે પસાર કરી માળવાના પાટનગરમાં જઈ પહોંચે અને શત્રુ અજિતસેનનાં કહેલાં વચને પિતાના રાજાને કહી સંભળાવી મર્યાદાયુકત ઊભે રહ્યો. એ કડવાં વચન સાંભળતાં જ શ્રીપાળ તેજદાર તરવારને હાથમાં ગ્રહણ કરી લડાઈના મેદાનમાં ઉતરવા સતેજ થયે, અને ચતુરંગી સેનાને લઈ મજલ દરમજલે ચંપાનગરીની સીમા ભણી પહોંચી જ્યાં નદીને કાંઠા પર ઉંચી પણ મજબૂત ભેખડવાળી ભૂમિ હતી