Lokprakash Part 05

SR No.: 005158
Original Sutra Author: N/A
Author: Kunvarji Anandji Shah
Publisher: Namaskar Aradhak Trust, Mumbai
Total Pages: 418
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati
File Size: 17 MB

Page 339

૩૦
કાલલોક-સર્ગ ૩૫ एकैकस्मिन्नुक्तयोग-स्थाने प्राप्यंत एव यत् । सकला बंधमाश्रित्य पूर्वोक्ताः प्रकृतेर्भिदः ।। १५० ।। ततः प्रकृतिभेदाः प्रा-गसंख्येयगुणाधिकाः ।
योगस्थानेभ्यो यदुक्ता-स्तद्युक्तमुपपद्यते ॥ १५१ ॥ उक्तं च-जोगट्ठाणेहिंतो असंखेज्जगुणाओ पगईओ ।
एक्कक्के जोगट्ठाणे वट्टमाणे एयाओ सव्वाओ ॥ १५१A ॥ बंधइत्ति काउं । तेभ्यः प्रकृतिभेदेभ्यश्चासंख्येयगुणाधिकाः ।। स्थितिभेदा जघन्याद्या ज्येष्ठांताः क्षणवृद्धितः ॥ १५२ ॥ स्थितिलघ्वी स्थितिस्थानं प्रथमं परिकीर्तितं । सैकक्षणा द्वितीयं सा तृतीयं द्विक्षणाधिका ॥ १५३ ॥ इत्यादि. प्रतिप्रकृतिभेदं य-स्थितिभेदा असंख्यकाः । તત: પ્રકૃતિપ્રેગ્ય-સ્તે સંધ્યેશુ તિ | ૧૬૪ | स्थितिबंधाध्यवसाया-स्तेभ्योऽसंख्यगुणाधिकाः ।
एकैकस्मिन् स्थितिस्थाने बध्यमाने हि देहिभिः ।। १५५ ॥ ભેદો જાણવા. ૧૪૯.
તેને માટે કહ્યું છે કે -‘અવધિજ્ઞાનાવરણ અને અવધિદર્શનાવરણ પ્રકૃતિના અસંખ્ય લોકાકાશના જેટલા પ્રદેશો થાય તેટલા ભાગો સમજવા” તેના ક્ષાયોપથમિક ભેદો પણ તેટલા જ હોય છે. અને ચાર આનુપૂર્વીનાં ભેદો અસંખ્ય હોય છે. એટલે લોકના અસંખ્યાતમાં ભાગમાં રહેલા આકાશ પ્રદેશ જેટલા હોય છે.
કહેલા દરેક યોગસ્થાને બંધને આશ્રયીને પૂર્વે કહ્યા તેટલા બધા પ્રકૃતિના ભેદ હોય છે. ૧૫૦.
તેથી પ્રથમ પ્રકૃતિભેદો યોગસ્થાનો કરતાં અસંખ્યય ગુણાધિક જે કહ્યા છે, તે યુક્ત જ છે. ૧૫૧.
કહ્યું છે કે યોગસ્થાનો કરતાં અસંખ્યાતગુણી પ્રકૃતિઓ છે, કારણ કે એકેકે યોગસ્થાને વર્તતો જીવ બધી પ્રવૃતિઓ બાંધે છે. ૧૫૧. A
હવે તે પ્રકૃતિભેદ કરતાં અસંખ્ય ગુણાધિક સ્થિતિભેદો જઘન્યથી માંડીને ઉત્કૃષ્ટ પર્યત સમય સમયની વૃદ્ધિથી થાય છે. ૧૫૨.
સર્વ કરતાં લઘુ સ્થિતિ તે પહેલું સ્થિતિસ્થાન કહ્યું છે, તેથી એક સમય અધિક તે બીજું, બે ક્ષણ અધિક તે ત્રીજું ઈત્યાદિ સ્થિતિસ્થાનો સમજવા. ૧૫૩.
જેથી દરેક પ્રકૃતિભેદે સ્થિતિભેદ અસંખ્યાતા થાય છે, તેથી પ્રકૃતિભેદ કરતાં સ્થિતિસ્થાન અસંખ્યાતગુણા સિદ્ધ થાય છે. ૧૫૪.
સ્થિતિબંધના અધ્યવસાય સ્થાન તે કરતાં અસંખ્યગુણાધિક જાણવા, કેમકે જીવોવડે એકેક