________________
લવણ સમું ઘન ગણિત ]
कोट्यः षोडश कोटीनां लक्षास्त्रिनवतिस्तथा । જોનપરિચય, સહસ્રાતિતઃ મ્ ॥૪૨॥ पञ्चदशकोटीन, नव कोटीशतान्यथ । परिपूर्णा योजनानां लक्षाः पञ्चाशदेव च ॥ ४३ ॥ एतावद् घनगणितं, कथितं लवणार्णवे । विलसत्केवल लोक विलोकितजगत्रयैः ॥ ૪૪ || नन्वेतावद् धनमिह, कथमुत्पद्यते ? यतः । न सर्वत्र सप्तदश सहस्राणि जलोच्छ्रयः ॥ ४५ ॥ किंतु मध्यभाग વ, સત્તાાધિ । अत्रोच्यते सत्यमेतत्तत्त्वमाकर्ण्यतां परम् ॥ ४६ ॥ યુમમ્-બĂઃ શિવાયા ૩ર, ઢયોથ હ્રિાન્તયોઃ । दत्तायां दवरिकायामृज्व्यामेकान्ततः किल ॥ ४७ ॥ अन्तराले यदाकाशं स्थितमम्बुधिवर्जितम् । तत्सर्वमेतदाभाव्यमित्यम्बुधितयाऽखिलम्
1182 11
વિલાસ પામતાં કેવળજ્ઞાન રૂપ સૂર્ય વડે ત્રણે જગતને જોનારા શ્રી જિનેશ્વરાએ લવણુ સમુદ્રનુ` ધનગણિત સાલક્રોડ ત્રાણુલાખ એગણુ ચાલીશ હુજાર નવસો પ ́દર ક્રોડ અને પચાસલાખ. (૧૬,૯૩,૩૯,૯૧૫,૫૦,૦૦,૦૦૦) યેાજનનુ' કહેવુ' છે તે આ મુજબ છે. દા. ત. ૯૯૬૧૧૭૧૫૦૦૦ પ્રતરના માનને જળની ઉંચાઈ સાથે ગુણવાથી ધન આવે છે. ૧૭૦૦૦ ચેાજન જળની ઉંચાઈ
૯૯૬૧૧૭ ૧૫૦૦૦×૧૭૦૦૦
૧૬,૯૩,૩૯,૯૧૫,૫૦,૦૦૦૦૦ યાજનનું ધન ગણિત થાય. ૪૨-૪૪
પ્રશ્ન :–આટલું ધન કેવી રીતે પ્રાપ્ત થાય ? કારણ કે-દરેક સ્થાને જળની ઉંચાઈ સત્તર હજાર યેાજન નથી કિંતુ દશહજાર યેાજન રૂપ મધ્ય ભાગમાં જ સત્તર હજારની
ઉ’ચાઇ છે. ૪૫-૪૬
[ ૯
ઉત્તર :-તમારી વાત સાચી છે, પરંતુ સત્ય હકીકત સાંભળેા.
સમુદ્રની શિખાની ઉપરથી અને બન્ને વેદિકા સુધી એકદમ સીધાદ્નારા મુકવા અને વચમાં જે માકાશક્ષેત્ર પાણી વિનાનું છે, તેને પણ પાણીવાળુ સમજવુ, આ વિવક્ષા કરીને આ ઘનાત્મકમાન કહેલું છે, પર`તુ આ વિવક્ષાના હેતુ કેવલી ભગવાજ જાણે. ૪૭–૪૯
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org