________________
૨૦૦
ક્ષેત્રલોક-સર્ગ ૨૪
लग्नं नंदीश्वरे द्वीपे जलं वाऽस्यत्यसो तथा । વસી વીશ્વર વિસ્તૃત ૫ ૨૬૩ . एनमावेष्ट्य परितः, स्थितो द्वीपोऽरुणामिधः । नंदीश्वराब्धेर्द्विगुणविष्कम्भोऽसौ निरूपितः ॥ २९४ ॥ । असौ निजाधीश्वरयोरशोकवीतशोकयोः । सुरयोः प्रभया रक्तकान्तित्वादरुणाभिधः ॥ २९५ ॥ यद्वैतत्पर्वतादीनां, सद्वज्ररत्नजन्मनाम् । प्रसरद्भिः प्रभाजालैररुणत्वात्तथाभिधः ॥ २९६ ॥ अरुणोदाभिधो वाद्धिरेनमावृत्य तिष्ठति । विस्तारतोऽरुणद्वीपद्विगुणः परितोऽप्यसौ ॥ २९७ ।। सुभद्रसुमनोभद्राभिधयोरेतदीशयोः । भूषणाभाभिररुण, जलं यस्येत्यसो तथा ॥ २९८ ॥ બ્રાહ્મીપપરિણમુદ્ર ત
ततोऽरुणोदाभिधानः, प्रसिद्धोऽयं पयोनिधिः ॥ २९९ ॥ અથવા આ સમુદ્રનું જળ નંદીશ્વરદ્વીપને સંલગ્ન હોવાથી પણ આ સમુદ્ર નંદીથરાદક કહેવાય છે. આ સમુદ્ર નંદીશ્વરદ્વીપથી ડબલ પહોળો છે. ૨૩.
નંદીશ્વર સમુદ્રને ચારે બાજુ વિંટળાઈને અરૂણનામ દ્વીપ રહેલો છે. અરૂણદ્વીપ નંદીશ્વરોદ સમુદ્રથી ડબલ પહોળે છે. ૨૯૪.
આ દ્વીપ પિતાના અધીશ્વર અશક અને વીતશેક દેવની પ્રભાથી રક્ત કાંતિવાળ હેવાથી અરૂણ નામ છે. ૨૫.
અથવા આ દ્વીપના પર્વત આદિમાં વજઆદિ રો ઉત્પન્ન થતા હોવાથી, તે રત્નોની પ્રસરતી પ્રભાથી અરૂણ (લાલ) હોવાથી અરૂણદ્વીપ એવું નામ છે. ૨૯૬.
અરૂણદ્વીપને ચારે બાજુથી વિંટળાઈને અરૂણદ નામને સમુદ્ર રહેલો છે. આ સમુદ્ર વિસ્તારથી અરૂણદ્વીપથી ડબલ છે. ર૯૭.
આ સમુદ્રના અધિષ્ઠાતા સુભદ્ર અને સુમનભદ્ર નામના દેવના આભૂષણેની આભાવડે સમુદ્રનું જલ અરૂણ (લાલ) હોવાથી તેનું નામ અરૂણાઇ છે. ૨૯૮.
અથવા તે આ સમુદ્રનું સ્કુરાયમાન જલ અરૂણદ્વીપની ચારેબાજુ રહેલું હોવાથી, આ સમુદ્ર અરૂણોદ નામે પ્રસિદ્ધ છે. ૨૯.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
