________________
ધાતકીખડની નદીઓની પહેાળાઈ આદિ
तथाहु:-" वासहरकुरुसु दहा नईण कुण्डाई तेसु जे दीवा । उस्सयतुल्ला विक्खंभायामओ दुगुणा ॥ ७५ ॥ सव्वाओवि नईओ विक्खंभोव्वेहदुगुणमाणाओ । सीयासी ओयाणं वणाणि दुगुणाणि विक्खंभे ॥ ७६ ॥ " एवं च - गङ्गा सिन्धुरक्तवतीरक्तेत्याख्यास्पृशामिह ।
षट्त्रिंशशतसङ्ख्यानां नदीनां हृदनिर्गमे ॥ ७७ ॥ अध्यर्द्धानं योजनानि विष्कम्भो द्वादश स्मृतः । पर्यन्ते च पञ्चविंशं योजनानां शतं भवेत् ॥ ७८ ॥
तावन्ति कुण्डानि, विस्तृतान्यायतानि च । વિશ ફ્રિ યોગનાત, ઢવા: પોગયોઞનાઃ || ૭o || स्वर्णकूला रूप्यकूला, रोहिता रोहितांशिका | इत्यष्टादौ विस्तृताः स्युः, पञ्चविंशतियोजनीम् ॥ ८० ॥ अन्ते च सार्द्धं द्विशतीं, सर्वत्रैतावदेव च । चतुर्विंशतिरप्यन्तर्नद्यः स्युरिह विस्तृताः ॥ ८१ ॥ चत्वारिंशा द्विशत्यासां, कुण्डेष्वायतिविस्तृती । દ્વાત્રિયોનનાભ્યાસાં, દીવા બાયતવિસ્તૃતાઃ ॥ ૮૨ |
કહ્યું છે કે વધર પર્વત અને કુરુક્ષેત્રમાં દ્રા, નદીનાં કુ`ડા અને તેમાં રહેલા જે દ્વીપા છે, તે બધાની ઉંડાઈ અને ઉંચાઇમાં તુલ્ય છે જ્યારે પહેાળાઈ અને લંબાઈમાં ડબલ છે, અને સર્વ નદીએની પહેાળાઈ અને ઉંડાઈ દ્વિગુણ છે, તેમજ સીતા અને સીતાદા નદીનાં વનેાની પહેાળાઇ દ્વીગુણ છે. ૭૫-૭૬
એજ પ્રમાણે ગ`ગા-સિન્ધુ-રક્તા અને રક્તવતી નામની જે ૧૩૬ નદીએ છે. તે નદીએની દ્રહમાંથી નિકળતી વખતે સાડાબાર યેાજનની પહેાળાઈ હોય છે, અને અંતે ૧૨૫ ચેાજનની પહેાળાઇ થાય છે. ૭૭–૭૮.
૬૩
આ નદીએનાં તેટલાં જ (૧૩૬) કુંડા છે, કે જે ૧૨૦ ચેાજનનાં વિસ્તૃત અને લાંખા છે તથા ક્રીપા ૧૬ ચેાજનનાં છે. ૭૯.
Jain Education International
સ્વણુ મૂલા, રુપ્પકૂલા, રાહિતા અને રેહિતાંશા ઇત્યાદિ આઠ નદીએ પ્રાર`ભમાં પચ્ચીસ (૨૫) યાજને પહેાળી છે અને અ`તે ૨૫૦ યેાજન પહેાળી છે. અને આની ૨૪ અંતરનદીઓ પણ આ રીતે જ સર્વત્ર વિસ્તાર વાળી છે. ૮૦–૮૧.
આ નદીઓનાં કુ"ડા ૨૪૦ ચેાજનની લંબાઇ–પહાળાઈવાળા છે તથા આ નદીઆનાં દ્વીા ૩૨ ચેાજનની લ`બાઇ–પહેાળાઇવાળા છે. ૮૨.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org