________________
अथ त्रयोदशः सर्गः योजनानां सहस्रं च मुक्त्वैकैकमुपर्यधः । मध्येऽष्टसप्ततिसहस्त्राढये लक्षे क्षिताविह ॥ १॥ वसन्ति भवनाधीशनिकाया असुरादयः । दशैतेऽपि द्विधा प्राग्वदक्षिणोत्तरभेदतः ॥ २॥ युग्मम् ॥ तेषु प्रत्येकमिन्द्रौ द्वौ भवतो दक्षिणोत्तरौ ।
भवनेन्द्रा विंशतिः स्युरित्येवं चमरादयः ॥३॥ तथोक्तम् ।
असुरा नागसुवण्णा विज्जु अग्गी य दीव उदही य । दिसिपवणथणि य दसविह भवणवइ तेसु दुदु इंदा ॥४॥
अन्ये तु पाहुः। नवतियोजनसहस्त्राणामधस्तात् भवनानि । अन्यत्र च उपरितनमधस्तनं च योजनसहस्रं मुक्त्वा सर्वत्रापि यथासंभ
સર્ગ તેરમો.
(એક લાખ એંશી હજાર એજનના પ્રમાણવાળી) રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં, એક હજાર જન ઉપર અને એક હજાર જન નીચે એમ કુલ બે હજાર જન શિવાયના બાકીના મધ્યના એક લાખ અડ્યોતેર હજાર યોજનમાં “ અસુર” વગેરે દશ પ્રકારના “ભવનપતિ” દેવે વસે છે. અને એમના યે (૧) દક્ષિણ દિશાના અને (૨) ઉત્તર દિશાના–એમ બે मेह छे. १-२.
દશે પ્રકારના ભવનપતિઓમાં, દક્ષિણનો એક અને ઉત્તરને એક-એમ બે ઈન્દ્રો હોય છે. એવી રીતે ૧૦xર એમ વશ ભવનેન્દ્રો છે. જેવાકે અમરેન્દ્ર વગેરે. ૩.
४ह्यु छ :-(१) असु२, (२) नागभार, ( 3 ) सुवर्णभार, (४) विधुतभार (५) अभिभार, (१)द्वीपमा२, (७) समुद्रमार, (८) हिमार, (८) वायुકુમાર અને (૧૦) સ્વનિતકુમાર-એમ દશ પ્રકારના ભવનપતિ દેવા છે; અને એઓ પ્રત્યે मासेमेन्द्रो छ.४.
કેટલાક આચાર્યો નેવું હજાર જનની નીચે ભવનો અથાત્ ભવનપતિ દે છે એમ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org