________________
(802)
लोकप्रकाश |
तथा साष्टचत्वारिंशद्भागां योजनशतत्रयीं त्रिंशाम । व्याप्याब्धौ मण्डलशतमर्कस्यैकोनविंशं स्यात् ॥ २० ॥
एवं च मण्डलशतं वेश्चतुरशीतिमत् । पूर्वोक्तं मण्डलक्षेत्रं समाक्रम्य व्यवस्थितम् ॥ २१ ॥ अत्र जम्बूद्वीपवर्त्तिनां पंचषष्टेः मण्डलानां विषयव्यवस्थायां संप्रहणीवृत्त्याद्युक्तः अयं वृद्ध सम्प्रदायः ।
यथैकतो मेरुगिरेः त्रिषष्टिः निषधोपरि । हरिवर्षजीवाकोट्यां विज्ञेयं मण्डलद्वयम् ॥ २२ ॥ मेरोरपरतो ऽप्यूर्ध्वं त्रिषष्टिः नीलवगिरेः । रम्यकजीवाकोट्यां च मण्डले द्वे विवस्वतः ॥ २३ ॥ इयं भरतैरवतापेक्षया मण्डलस्थितिः । अग्निवायुस्थयोर्मेरोः ज्ञेया निषधनीलयोः ॥ २४ ॥ प्राग्विदेहापेक्षया तु मेरोरैशानकोणके । स्युः त्रिषष्टिः नीलवति मण्डलानीति तद्विदः ॥ २५ ॥
[ सर्ग २०
વળી સૂર્યનાં ખીજાં એકસેા આગણીશ મડળા લવણુ સમુદ્રની ઉપરના ત્રણસેા ત્રીશ ચેાજન અને અડતાલીશ અશ’ જેટલા પ્રદેશ રોકીને રહ્યાં છે. ૨૦.
એટલે ( સરવાલા કરતાં ) સૂર્યનાં એકસા ચેારાશી મંડળે આકાશમાં પૂર્વોકત ‘ પાંચસેા દશ યેાજન ને અડતાલીશ અશ ' જેટલા ક્ષેત્રને વ્યાપીને રહેલાં છે. ૨૧.
જમ્મૂદ્રીપત્તિ પાંસઠે મ`ડળાના વિષયની વ્યવસ્થાના સંબંધમાં ‘સંગ્રહણી’ની ટીકા વગેરેમાં આ પ્રમાણે વૃદ્ધ સંપ્રદાય છે:--મેપ તથી એક પડખે નિષધપર્વત પર ત્રેસઠ અને હિરવર્ષ ની ‘ જીવા ’ની કેટીમાં એ એમ પાંસઠ મડળેા છે. વળી મેરૂને ખીજે પડખે નીલવાન પર્વતપર ત્રેસઠ અને રમ્યકક્ષેત્રની જીવા ’ ની કેાટીમાં બે એમ ૬૫ મડળેા छे. २२-२३.
આ મડળેા નિષધ અને નીલવાન પ તપર, ભરત અને ઐરવતની અપેક્ષાએ મેથી અગ્નિ અને વાયવ્ય કાણુમાં સમજવા. ૨૪.
પરંતુ પૂર્વ વિદેહની અપેક્ષાએ, નીલવાનપરનાં ત્રેસઠ મડળેા મેરૂથી ઇશાન કાણુમાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org