Page Text
________________
क्षेत्रलोक ]
महाविदेहनां चार ‘वनमुग्व' नी हकीकत । (२७७ ) ख्यानयन्तः प्रोचुः यथा जम्बूद्वीपे रोहितांशारोहितासुवर्णकूलारुप्यकुलानां गाहावत्यादीनां च द्वादशानामन्तरनदीनां सर्वाग्रेण षोडशानां नदीनां प्रवाहे विष्कम्भो द्वादशयोजनानि सार्द्धानि उद्वेधः क्रोशमेकं समुद्रप्रवेशे गाहावत्यादीनां च महानदीप्रवेशे विष्कम्भो योजनानि १२५ उद्वेधो योजने २ कोश २ । तदभिप्रायं न विनः। किंच आसां सर्वत्र समविष्कम्भकत्वे आगमवत् युक्तिः अपि अनुकूला । तथाहि । पासां विष्कम्भवैषम्ये उभयपार्श्ववर्तिनोः विजययोरपि विष्कम्भवैषम्यं स्यात् । इष्यते च समविष्कम्भकत्वमिति ॥
___ जगतीसन्निधौ शीताशीतोदयोस्तटद्वये । स्यादेकैकं वनमुखमेवं चत्वारि तान्यपि ॥ १६३ ॥ श्राद्यं वनमुखं शीतानीलवद्भूधरान्तरे । द्वितीयं च वनमुखं शीतां निषधमन्तरा ॥ १६४ ॥ तृतीयं च वनमुखं शीतोदानिषधान्तरे । शीतोदानीलवन्मध्ये चतुर्थं परिकीर्तितम् ॥ १६५ ॥
ધાતકીખંડ તથા પુષ્કરાદ્ધના અધિકારમાં ત્યાંની નદીઓના બમણા વિસ્તારની વાત કરતાં વળી એમ કહે છે કે –“જબૂદ્વીપમાં રોહિતાશા, હિતા, સુવર્ણકૂલા અને રૂકૂલા એમ ચાર નદીઓ, તથા ગાતાવતી વગેરે બાર અન્તરનદીઓ-એમ કુલ થઈને સોળે નદીઓના પ્રવાહની પહોળાઈ સાડાબાર યોજન છે અને ઉંડાઈ એક કેસ છે; પણ પછી, પહેલી ચારની સમુદ્રપ્રવેશસમયે અને પછીની બારની મહાનદીમાં ભળતી વખતે પહેળાઈ સવાસો યોજન થાય છે અને ઊંડાઈ બે જન ને બે કેસ થાય છે.” આમ એમને પરસ્પર વિરોધી અભિપ્રાય છે તે કંઈ સમજમાં આવતો નથી. આ નદીઓની પહોળાઇ તે સર્વત્ર સમાન હોય એજ યુકિત અનુકળ છે; કેમકે જે એને ઓછીવત્તી ગણીએ તો એમની બેઉ બાજીએ રહેલા વિજયેની પહોળાઈ પણ ઓછી વસ્તી થાય. એ અયુકત થાય કેમકે એ વિજની પહોળાઈ તે સર્વત્ર સમાન જ હોવી જોઈએ.
હવે “જગતી'ની ભીંત-કોટ–ની પાસે શીતા અને શીદાના બેઉ તટપર અકેક વનસુખ छ. सभ यार छ. १६3.
या प्रमाणे :પહેલું, શીતા અને નીલવાન પર્વતની વચ્ચે બીજું શીતા અને નિષધપર્વતની વચ્ચે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 005155 |
| Book Title | Lokprakash Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vinayvijay, Motichand Oghavji Shah |
| Publisher | Agamoday Samiti |
| Publication Year | 1932 |
| Total Pages | 536 |
| Language | Gujarati, Sanskrit |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 22 MB |