________________
क्षेत्रलोक ]
ए गुफामांनी विशिष्ट स्वभाववाळी नदीओ। (२०५) द्वादशयोजनायामा पूर्वभित्तिविनिर्गता । विभिद्य पश्चिमां भित्तिं प्रविष्टा सिन्धुनिम्नगाम् ॥१४१॥ युग्मम्॥ अस्यां पतति यत्किंचित् दृषत्काष्टनरादिकम् । तत्सर्वमद्भिराहत्य बहिः प्रक्षिप्यते स्थले ॥ १४२ ।। ततः परं योजनयोयोरतिक्रमे परा । स्यान्निमग्नजला नाम नदी त्रियोजनातता ॥ १४३ ॥ द्वादशयोजनायामा पूर्वभित्तिविनिर्गता । प्रत्यभित्तिं प्रविभिद्य सिन्धुं विशत्यसावपि ॥ १४४ ।। अस्यां पतति यत्किचित्तृणकाष्टनरादिकम् । अधो मज्जति तत्सर्वमीहक् स्वभावमेतयोः॥ १४५॥ ततश्चोत्तरतः सप्तदशभिः योजनैः परः ।
चतुर्योजनविष्कम्भायाम उत्तरतोडुकः ॥ १४६ ।। ततश्च उभाभ्यां द्वारभागाभ्यामित्येवं सर्वसंख्यया ।
योजनैरेकविंशत्या नद्यौ स्यातां यथोदिते ॥ १४७ ॥
નદી આવે છે. તે ત્રણ જન પહોળી અને બાર યોજન લાંબી છે, અને તે પૂર્વતરફની ભીતમાંથી નીકળીને પશ્ચિમતરફની ભીત ભેદી સિધુ નદીમાં મળે છે. ૧૪૦-૧૪૧.
(એ નદીને સ્વભાવ એવો છે કે એમાં પાષાણુ, કાષ્ટ કે મનુષ્યાદિક જે કંઈ પડે છે તે બધાને એ નદીનું જળ બહાર જમીનપર કાઢી નાખે છે. ૧૪ર.
એ પછી બે જન મૂકીએ એટલે એક બીજી “નિમગ્નજલા” નામની નદી આવે છે. એ પણ ત્રણ જન પહોળી અને બાર જન લાંબી છે. અને પૂર્વ તરફની ભીંતમાંથી નીકળીને પશ્ચિમતરફની ભીંતને ભેદી સિધુમાં ભળે છે. ૧૪૩-૧૪૪.
આ નદીનો સ્વભાવ વળી એ છે કે તૃણ, કાષ્ટ કે મનુષ્ય આદિ જે કંઇ એમાં પડે છે તે સર્વ અંદર ડુબી જાય છે. ૧૪૫.
ત્યાંથી ઉત્તરતરફ સત્તર જન મૂકીને ચાર એજનના વિસ્તારને ઉત્તેદિક भाव छ. १४६.
એટલે એવી રીતે બેઉ દ્વારેથી સમગ્રપણે એકવીશ એજન મૂકીને પૂર્વોક્ત બેઉ નદીઓ આવેલી છે. ૧૪૭,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
