________________
क्षेत्रलोक ] जम्बूद्वीपनो · जगती' नामे कोट ।
(१५१) मूलादूज़ कोशयुगे व्यतीते तत्र विस्तृतिः । सार्धरुद्रयोजनानि सर्वत्रैवं विभाव्यताम् ॥ ५१ ॥ एवं च मूलादुत्कान्ते योजनानां चतुष्टये । मूलव्यासे चतुरूने स्याद्विस्तारोऽष्टयोजनः ॥ ५२ ॥ तथास्य मूर्ध्नि पूर्णेषु योजनेषु किलाष्टसु । मूलव्यासेऽष्टभिर्ध्याने व्यासोऽब्धिमितयोजनः ॥ ५३ ॥ उक्तं जम्बूद्वीपमानं जगत्या मूलविस्तृतिः ।
भाव्यैवमखिलद्वीपपाथोधिजगतीष्वपि ॥ ५४ ॥ इत्यर्थतो वीरंजयसेहरक्षेत्रविचारवृत्तौ ॥
__ अथास्योपरिभागस्य चतुर्योजनविस्तृतेः । मध्यदेशे सर्वरत्नमयी राजति वेदिका ॥ ५५॥ सोपरिष्टाद्रिष्टरत्नमयी वज्रमयी स्वधः।
वज्रस्तंभस्वर्णरूप्यफलकैरुपशोभिता ॥ ५६ ॥ કોસ આદિ મૂળના વિસ્તારમાંથી બાદ કરતાં જે આવે તે તેને તે સ્થળ આગળનો વ્યાસ કે विस्तार डाय छे. ५०.
જેમકે, મૂળથી ઉપર અરધે યોજને એનો વિસ્તાર ૧૨–=૧૧૩ એજન હોય. એ પ્રમાણે સર્વત્ર સમજી લેવું. ૫૧.
વળી મૂળથી ઉપર ચાર યેજને એને વિસ્તાર ૧૨-૪=૮ યોજન હોય. પર,
વળી એની ટોચ, જે મૂળ ઉપર આઠ યેજને છે ત્યાં આગળને એને વિસ્તાર ૧૨-=૪ यानडाय. ५3.
એવી રીતે જમ્બુદ્વીપનું પ્રમાણ તથા જગતીના મૂળનો વિસ્તાર કહ્યો. એવી જ રીતે સર્વે દ્વીપ, સમુદ્ર તથા જગતીમાં સમજી લેવું. ૫૪. એ “
વિજય ક્ષેત્રવિચાર” ની ટીકાનો ભાવાર્થ છે. હવે એના ચાર એજનના વિસ્તારવાળા ટોચના ભાગના મધ્યમાં એક સર્વરત્નમય વેદિકા शाली २ही छ.५५,
એ વેદિકા વજાના સ્તંભ તથા સોનારૂપાના પાટીયાથી વિરાજી રહી છે. વળી એને ઉપરનો ભાગ રિટ્ટરત્નમય અને હેઠળનો ભાગ વજાય છે. પ૬.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
