________________
व्यलोक देवोना · देहमान ' वगेरे ।
(४८१) उत्कर्षतः सप्तहस्ताः वपुर्जघन्यतः पुनः । अंगुलासंख्यभागः स्यादादौ स्वाभाविकं ह्यदः ॥ ७६ ॥ तत्कृत्रिमं वैक्रियं साधिकैकलक्षयोजनम् ।
ज्येष्टमंगुलसंख्यांशमानमादौ च तल्लघु ॥ ७७॥ इति अंगमानम् ॥ ११ ॥
श्राद्याः पंच समुद्घाताः पंचस्त्वेतेषु यान्त्यमी। पर्याप्तगर्भजनरतिर्यतु संख्यजीविषु ॥ ७८ ॥ पर्याप्तबादरक्षमाम्बुप्रत्येकक्षितिजेषु च । __ गर्भजा मनुजाः पंचेन्द्रियास्तियंच एव च ॥ ७९ ॥ संमूर्छिमा गर्भजाश्चागच्छन्त्यमृतभोजिषु । विशेषस्त्वत्रोदितः प्राक् क्षेत्रलोकेऽपि वक्ष्यते ॥ ८ ॥ मुहूर्तानि द्वादशैषामुत्पत्तिच्यवनान्तरम् । सामान्यतः स्यादुत्कृष्टं जघन्यं समयावधि ॥ ८१ ॥
हुये समना भान' विष. ( द्वा२ ११ भु.) દેવનું સ્વાભાવિક શરીર ઉત્કૃષ્ટત: સાત હાથનું હોય અને જઘન્યત: એક અંગુલના અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલું હોય–જે એમનું આરંભનું શરીર છે. વળી એમનું કૃત્રિમ ઑક્રિય શરીર ઉત્કૃષ્ટત: એક લક્ષ્ય એજનથી સહેજ વધારે હોય, અને જઘન્યત: એક અંગુલન સંખ્યામાં ભાગ જેટલું હોય છે, જે કે પ્રારંભનું જ છે. ૭૬–૭૭. 'समुधात' अभने ५। पाय छे. ( से मनु मारभुवार ४थु ).
ये मेमनी गति' भने 'मागति' विष. (६२ १३-१४ ). દેવો પાંચ ગતિમાં જાય છેઃ (૧) સંખ્યજીવી પર્યાપ્ત ગર્ભજ મનુષ્યત્વ, (૨) એ જ प्रानुतिर्य यत्प, ( 3 ) पर्याप्त मा६२ पृथ्वीयत्व, ( ४ ) पर्यातमा२ मयत्व भने (૫) પર્યાપ્ત બાદર પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયત્વ, વળી ગર્ભજ મનુષ્ય, તથા સંભૂમિ અને ગર્ભજ પંચેન્દ્રિય તિર્યચે–એટલા દેને વિષે આવે છે. આ સંબંધે વિશેષ પૂર્વે કહ્યું છે અને વળી હવે પછી “ક્ષેત્રલોક” ના અધિકારમાં કહેશું ૭૮-૮૦.
એમની ઉત્પત્તિ અને અવનની વચ્ચે ઉત્કૃષ્ટ અન્તર સામાન્યત: બાર અન્તર્મુહૂર્તનું છે, અને જઘન્ય અન્તર એક સમયનું છે. ૮૧.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
