________________
द्रव्यलोक ] विविध शरीरनी विशिष्ट स्थिति ।
(९५) वैक्रियस्य कृतस्यापि जघन्यान्तर्मुहर्तिकी ।
ज्येष्टा तु जीवाभिगमे गदिता गाथयानया ॥ १८८ ॥ अंतमुहुत्तं नरएसु होइ चत्तारि तिरियमणुएसु। देवेसु अद्धमासो उक्कोस विउवणाकालो ॥ १८९ ॥ पंचमांगे तु वायूनां संज्ञितिर्यग्नृणामपि ।
ज्येष्टाप्येकान्तर्मुहूर्ता प्रोक्ता वैकुर्विकस्थितिः ॥ १९० ॥ श्रीसूत्रकृतांगे तु
वेयालिए नाम महभियावे एगायए पव्वतमंतरिख्खे ।
हम्मति तत्था बहुकूरकम्मा परं सहस्सा उ मुहुत्तयाणं ॥१९१॥ [ नामेति संभावने । एतन्नरकेषु यथान्तरिक्षे महाभितापे महादुःखे एकशिलाघटितः दीर्घ: वेयालिएति वैक्रियः परमाधार्मिकनिष्पादित पर्वतः। तत्र हस्तस्पर्शिकया समारुहन्तो नारका बहुक्रूरकर्माणो हन्यन्ते पीड्यन्ते । सहस्रसंख्यानां मुहूर्तानां परं प्रकृष्टं प्रभूतं कालं हन्यन्ते । इत्यर्थः]
'त्रिभ' वैयि शरीरनी धन्य स्थिति सन्त इतनी छे. 'ट' स्थिति 'लिगम' सूत्रमा नाये प्रमाणे मतावी छ:-१८८.
કૃત્રિમ ક્રિયનો ઉત્કૃષ્ટ કાળ નારકીઓમાં અન્તર્મુહુર્તન, તિર્યંચ અને મનમાં ચાર અન્તર્મુહૂર્તન અને દેવોમાં અર્ધમાસનો હોય છે. ૧૮૯.
પાંચમા અંગમાં તો વાયુની તથા સંસિ તિર્યંચ અને મનુષ્યની પણ કૃત્રિમ વૈક્રિય સ્થિતિ ઉત્કૃષ્ટપણે એક અન્તર્મુહૂર્તની કહી છે. ૧૯૦
શ્રી સૂત્રકૃતાંગ (સૂયગડાંગ) સૂત્રમાં તો કહ્યું છે કે–
આકાશમાં શિલાને ઘડેલો જે વૈક્રિય પર્વત છે ત્યાં બહુ ક્રરતાથી, નારકીઓને હજારો મુહૂર્તોના ઘણા કાળ સુધી હણવામાં આવે છે. ૧૯૧
अडिनाम' २४ 'समाना' अर्थ मा छे. २मा नभां, सन्तरिक्षनीम, મહા દુઃખદાયક એક શિલાન ઘડેલે, લાંબે, વૈકિય એટલે ધાર્યારૂપ કરાવી શકીએ એવોપરમાધામીને બનાવેલ પર્વત છે. તેની ઉપર હાથ ટેકવી ટેકવીને ચઢતા નારકીના હજારે જેને બહુ કરતા પૂર્વક હણવામાં આવે છે.]
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
